Oliy va o‘rta

6.5-rasm. Yo‘nalishlari o‘lchangan 6.6-rasm. Proyeksiya shartini markaziy sistema. paydo qiluvchi triangulatsiya tarmog‘i.
Proyeksiya sharti. Ular tarmoqda, yonma­yon joylashmagan uchburchaklar uchlarini birlashtiruvchi uzun diagonal bo‘lganda va unda bitta yoki ikkita ortiqcha burchak o‘lchanganda paydo bo‘ladi (6.6­rasm).

Boshi A nuqtada bo‘lgan yordamchi koordinatalar sistemasini kiritamiz; abssissa o‘qini AD diagonali bo‘ylab, ordinata o‘qini esa unga perpendikular yo‘naltiramiz. Proyeksiya shartining mo­ hiyati shundan iboratki ABCDA yopiq konturda uni tomonlari uzunligini xohlagan yo‘nalishga proyeksiyasining yig‘indisi nol­ ga teng bo‘lishi lozim. AD diagonal uzunligi noma’lum bo‘lgani uchun, tomonlar uzunligi proyeksiyalanadigan y yo‘nalish A nu­ qtada AD tomonga perpendikular bilan birlashtiriladi. Oldin umumiy ko‘rinishda proyeksiya shartini yozamiz

_(y) 0 _{, (6.25)}

bu yerda
y '_AB y '_BC y '_CD y '_DA
^{y '} (6.26)

(6.25) ifodadagi (Δy) – bosh nuqta A bilan x, y shartli koor­ dinata sistemasida hisoblangan Δyorttirmaga topilgan tuzat­ ma. Tuzatma Δy o‘lchangan yo‘nalishlarga (burchaklarga) tu­ zatma orqali ifodalab shartli tenglama yakuniy ko‘rinishda olinadi.

Proyeksiya sharti tarmoq aniqligini oshirishga olib kelmay­ di, u faqat tenglashtirish hisoblari jarayonini murakkablashtiradi.

Shuning uchun geodezik tarmoqlarni loyihalashda ularda proyek­ siya shartining paydo bo‘lmasligiga erishish kerak.

ABCDA shaklda (6.6, a­rasm) ikkita qo‘shimcha β burchak­ lar o‘lchangan. Shuning uchun unda ikkita qo‘shimcha shartlar paydo bo‘ladi: proyeksiya va shakl sharti. Xuddi shunday shakl­ da (6.6, b­rasm) bitta qo‘shimcha β burchak o‘lchanganda faqat qo‘shimcha proyeksiya sharti paydo bo‘ladi.