Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi sadulla Avezbayev, Otabek Sadullayevich Avezbayev geoma’lumotlar bazasi va arxitekturasi

Fazoviy munosabatlar va fazoviy qoidalar
–geoma’lumotlarda mavjud bo‘lgan 
qator kengaytirilgan ma’lumotlarni modellashtirish imkoniyatidir.
Geomaʼlumotlar
–geografik axborot tizimi (GAT) da foydalanilishi mumkin 
bo‘lgan formatda saqlanadigan georafik joylashgan o‘rin haqidagi axborot 
demakdir. 
Geomaʼlumotlar bazasi
– turli geografik maʼlumotlar to‘plamining to‘plami, faylli 
tizimlar umumiy papkasida saqlanuvchi – Microsoft Access maʼlumotlar bazasida 
yoki ko‘p foydalanuvchili relatsionmaʼlumotlar bazasida (jumladan Oracle,IBM, 
DBR,Postgre SQL,Informix yoki Microsoft SQL Server) saqlanadigan 
ma’lumotlar to‘plami.
Geomaʼlumotlar bazasining markazi(yadrosi)
–maʼlumotlar bazasining standart 
relatsion sxemasi (standart maʼlumotlar bazasi jadvallari to‘plami, xoshiyalar 
turlari, indekslar va boshqa maʼlumotlar bazasi,obyektlar ). 

---

185 
GAT-loyihalash
–o‘z ichiga geografik axborotlarni mavzuli maʼlumotlar 
guruhlariga ajratishni tashkil etish jarayonini oladi, ya’ni geografik joylashuvi 
to‘g‘risidagi maʼlumotlardan foydalangan holda o‘zaro bog‘lanishi mumkin 
bo‘lgan qatlamlar tushuniladi. 
Multinuqtalar
– bir nuqtadan ko‘proq bo‘lgan fazoviy obyektlar.
Multipatchlar
– diskret oblastni egallab turgan obyektlar, sirtki ko‘rinishlar, uch 
o‘lchamli fazodagi hajm yoki tashqi yuzani aks ettirish uchun foydalaniladigan 3D 
- geometriya.
Mozaika maʼlumotlari yig‘indisi
–rastr katalogini tezlik bilan aks ettiradigan rastr 
ma’lumotlari to‘plami va rastr katalogining gibridi bo‘lmish ma’lumotlar modeli. 
Maʼlumotlar to‘plami jadvallari
(MTJ) – Geomaʼlumotlar bazasida har bir 
maʼlumotlar to‘plami bir yoki bir necha jadvallarda saqlanadi. Maʼlumotlarni 
boshqarish uchun MTJ tizimli jadvallar bilan ishlaydi.