Оliy vа o‘rtа mахsus tа’lim vаzirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti

II Suzishning turkumlanishi (klassifikatsiyasi).
 
Qabul  qilingan  tartib  -  qoidasiga  koʻra  suzish:  sportcha  suzish;  suzish 
oʻyin; boshlangʻich suzish va figurali (sinxron) suzishlar turkumiga boʻlinadi. 1) 
Maxsus belgilangan tartib - qoidasi alohida ajratib 
olingan masofasi va oʻz harakteriga asosan sportcha 
suzish musobaqalar tarkibiga kiritilgan. 
Musobaqalar  (25x50  m)  standart  suzish  xavzalarida  50  metrdan  1500 
metrgacha masofalarga shuningdek ochiq suv tabiiy xavzalarda 500 metrdan 25 
km-gacha  suzib  borish  musobaqalar  oʻtkaziladi.  Musobaqalar  vaqtida  suzuvchi 
suzushning  barcha  usullarida  bor  sifat  imkoniyatlarini  tezlatishga  qaratishlari 
kerak. Musobaqada koʻkrakda kron, usulida, chalqancha kron usulida, batterfley 
(delьfin),  yonbosh  suzish  va  bundan  tashqari  komgsheks  suzish  usullari 
qoʻllaniladi. Belgilangan masofaning 4/1 qismida suzish usullari almashiniladi. 
Estofetani  suzish  musobaqasida  4  ta  suzuvchiishtirok  etadi  va  har  birlari 

---

300 
oʻzlariga  belgilangan  masofani  koʻrsatilgan  suzish  usullarida  suzib  oʻtishlari 
kerak.  8.  Oʻyin  uslubi  -  bu  suvdagi  turli  koʻngil  ochar  harakatli  oʻyinlardir. Bu 
uslub  yosh  suzuvchilarni  boshlangich  suzush  elementlarini  oʻzlashtirishlarida 
qoʻllaniladi. 
Tayanch  xolida  suzish  usuli  -  bunga  suvdagi  toʻsiklardan  oʻtishlar, 
chuqurlykka, uzoklikka shoʻngʻishlar va choʻkayotgan kishini qutqarish kabilarga 
oʻrgatishlar  kiradi.  Bunaqangi  shugʻullanishlarga  oʻrgatish  suv  yaqinida  yoki 
suvda  ishlayotganda  va  harbiy  harakatlar  vaqtida  chiqayotganlarni  qutqarish 
ishlarida  foydalaniladi.  Jismoniy  tarbiya  insitutlarida,  Armiya  va  harbiy  flotlarda 
suvdaga  toʻsiklar  osha  tayanch  suzishlarga  maxsus  ishlab  chiqilgan  dasturlar 
asosida oʻrgatiladi. 
Figurali (sinxron) suzish - oʻzida turli hareografiya elementlarini, akrobatika 
va gimnastika harakatlarining turli majmualarda bir butun yigʻindisini aks ettiradi, 
Figurali suzish yakka xolda va guruh boʻlib bajariladi.