Oliy Majlisning IX sessiyasida «Kadrlar tayyorlash Milliy dasturi» qabul qilinib, unda Birinchi Prezidentimiz İ. A. Karimov qator vazifalarni belgilab bergan edilar

Linzalar.

Yorug’likning tarqalish qonunlarini yorug’lik nurlari tushunchalari orqali
o’rganiladigan optika bo’limi geometrik optika deb ataladi.
Yorug’lik nurlari deb, to’lqin sirtlariga normal bo’lgan chiziqlar bo’yicha tarqaladigan yorug’lik energiyalari oqimiga aytiladi.
Linzalar deyilganda, ikkita sirt bilan chegaralangan tiniq jismlar tushuniladi. Ikkita sirtdan biri, odatda, sferik yoki silindrik, ikkinchisi-sferik yoki yassi bo’lishi mumkin. Bu sirtlar yorug’lik nurini sindirib, buyumlarning optik tasvirini shakllantirishi mumkin. Odatda linzalar shisha, kvarts, kristall va plastmassa moddalaridan tayyorlanadi.


4-rasm.linzalar

Tashqi ko’rinishiga qarab linzalar: ikki tarafi qavariqli, yassi qavariqli, ikki tarafi botiqli, yassi botiqli, bir tarafi qavariq -ikkinchisi botiqli, bir tarafi botiq ikkinchisi qavariqli bo’lishi mumkin (4 - rasm).

Sirt radiuslariga nisbatan qalinligi kichik bo’lgan linzalar yupqa linzalar deb ataladi. Linzalarning sirtlari egriligi markazidan o’tuvchi to’g’ri chiziq linzaning bosh optik o’qi deb ataladi. Bosh optik o’qda yotuvchi va undan yorug’lik nuri o’tganda sinmaydigan nuqta linzaning optik markazi deb ataladi.
Linza sirtlari egrilik radiuslarini ( ), linzadan buyumgacha (a) va uning asvirigacha (b) bo’lgan masofalar bilan bog’liqlikligini ko’rsatuvchi nisbat - yupqa linzaning ifodasi deb ataladi. Bu ifodani keltirib chiqarish uchun eng qisqa vaqt talab qilinadigan usuldan foydalaniladi, ya'ni yorug’lik nuri traektoriyasini bosib o’tish uchun eng minimal vaqt talab qilinadigan traektoriya olinadi.

5-rasm.
(8)
F -kattalik linzaning optik kuchi deb ataladi va uning o’lchov birligi - dioptriya hisoblanadi. dioptiriya - fokus masofasi 1 m ga teng bo’lgan linzaning optik kuchidir: 1 diop= 1/m.