Oliv va o rta maxsus ta’lim vazirligi umumiy pedagogika

s2
as
aa5
>
sport gimnastikasi gimnastikaning yordamchi turlari
>•
---------------------- davolash gimnastikasi
S -N
akrobatika va
badiiy gimnastika
ч У
-
f \
dars boshlanishidan oldingi
gimnastika
к /
Asosiy gimnastika saflanishlar, barcha muskullarni o‘stiradigan mashqlar, yurish, yugurish, sakrash, irg‘itish, muvozanat
saqlash, tirmashib chiqish va oshib o‘tish kabilardan iboratdir. I-II
sinflarda gimnastika va o‘yinlar asosiy o‘rinni egallaydi. Ill sinfdan
boshlab gimnastikaga akrobatika mashqlari, tayanib sakrashlar,
oddiy va aralash osilishlar, yengil atletika mashqlari, harakatli
316
o‘yinlar va sport o‘yinlariga tayyorlaydigan o‘yinlami mashq qilish
kiritiladi.
Gigiyenik gimnastika. 0 ‘quvchilaming jismoniy jihatdan
to‘g‘ri o‘sishlari uchun kundalik ertalabki gimnastika yoki
zaryadka katta ahamiyatga ega. Kishi sog‘lig‘ini mustahkamlash,
uning kun buyi charchamay, normal ishlash qobiliyatini ta’minlash
va unda turmushda zarur bo'ladigan muhim gigiyenik ko‘nikmalar
hosil qilish - gigiyenik gimnastikaning vazifasidir. Ertalabki
gimnastika ochiq havoda yoki derazasi (fortochkasi) ochib
qo'yilgan xonada uyqudan turish bilanoq qilinadi. Bu gimnastika
barcha muskullaming ishtirok etishini ko‘zda tutadigan bir necha
mashqlar va suv protsedurasidan iborat bo‘ladi. Lanjlik, ta’sirchanlik, betoblik sezilganida, ishtahasizlik va uyqusizlik paydo
bo‘lganida darhol shifokorga murojaat qilish va gimnastika
mashg‘ulotini vaqtincha to‘xtatish lozim. Bolani har kuni ertalabki
gimnastika bilan shug‘ullanishga odatlantirishda ota~onalar va
о‘qituvchilaming o‘zlari namuna ko‘rsatishlari juda katta rol
o‘ynaydi.
Sport gimnastikasi. Boshlang‘ich sinflarda o'quvchilarga
jismoniy tarbiya dasturi asosida umumiy jismoniy tayyorgarlik
beriladi. Bu yoshdagi o'quvchilar sport gimnastikasi bilan to‘la
shug‘ullanmaydilar, uning oddiy elementlari bilangina tanishadilar.
Ularning yoshi ulg‘aygan sari sport gimnastikasi darsda ham,
darsdan tashqi jismoniy tarbiya mashg‘ulotlarida ham borgan sari
katta o‘rin egallay boshlaydi. Sport gimnastikasi mashg‘ulotlaririi
ehtiyotlik bilan o‘tkazish, jismoniy yuklamani sinchiklab
taqsimlash, o‘smir organizmiga ortiqcha nagruzka berib yuborishga
yo‘l qo‘ymas!ik kerak.