Олий ва ўрта маҳсус таълим вазирлиги тошкент молия институти

ЭЦПГОСТР 34.10-94
алгоритмида бу стандарт 
узунлик 32 байтга тенг бўлиши талаб қилинади. Демак, хеш-функция 
алгоритмининг ҳал қилиши керак бўлган асосий масала - исталган 
узунликдаги ва ҳажмдаги маълумотдан керакли узунликдаги (
масалан, 
32 байтли
) сонлар кетма-кетлигини ҳосил қилишдир. Бундай талабларга 
жавоб берадиган хеш-функция алгоритмини яратиш унчалик қийин иш 
эмас, аммо бу функция бир қанча талабларга жавоб бериши керак. Энг 
аввало, хеш-функция ёрдамида олинган натижа бошланғич маълумотга 
бирга-бир мос келсин ва бу натижа бошлангиъч маълумотнинг ҳар 
қандай ўзгаришида ҳам унга яна бирга-бир мос келсин. Ундан ташқари, 
хеш-функция шундай ҳисобланилиши керакки, ҳар қандай 
М
маълумот 
учун 
ҳ(М) =ҳ(М*)
бўлган 
М*
маълумотни танлаб олиш ёки топиш 
мумкин бўлмасин. Бошқача сўзлар билан айтганда, 
ҳ(М) =ҳ(М*)
шартни 
қаноатлантирувчу 
М
маълумот ва унинг хеш-функцияси маълум 
бўлганида, 
М*
маълумотни муваффақиятли ҳисоблашга кетадиган 
меҳнат сарфи маълумотларни тўғридан-тўгри саралаш учун зарур бўлган 
меҳнат сарфига эквивалент бўлиши керак. Бу шартнинг бажарилмаслиги 
потенциал фирибгарга имзони ўзгартимасдан туриб, маълумотларни 
алмаштириб қўйиш имкониятини яратиши мумкин. Бошқа томондан 
қараганда, кўпчилик маълумотлар учун хеш-функциялар бир хил 
бўлиши мумкин, чунки мумкин бўлган маълумотлар тўплами хеш-
функцияларнинг мумкин бўлган тўплами сонидан анча кўп миқдорда 
бўлади. Яъни, маълумотлар сони чексиз миқдорда бўлиб, хеш-
функциялар сони эса 
2*Н
гатенг бўлади, бу ерда Н – хеш функциянинг 
битлардаги узунлиги. Хозирги пайтда энг кенг тарқалган хеш-
функциялар алгоритмлари сифатида қуйидагиларни кўрсатишимиз 
мумкин: 

Россияда қўлланиладиган стандарт 
ГОСТЗ 34.11-94
хеш-
катталикни 32 байт катталикда ҳисоблайди. 

---

237 
