Олий ва ўрта махсус таҳлим вазирлиги ўзбекистон республикаси қишлоқ хжалиги вазирлиги

Кимёвий кураш чоралари
Зараркунандаларни тез ва тўла ўлдириш учун заҳарли кимёвий моддалар майда талион (чанглаш учун) холатида ёки суюқ (пуркаш учун) холида ишлатилади. Ташқи томондан таoсир етувчи заҳарлар ҳашаротларга ва ишланадиган сатҳларга сув еритмаси, суспензияси ёки емулсияси тарзида сочилади (хўл дезинфексия), тарларга шимдирилади. Тез буғланадиган заҳарлар газсимон холатда ҳашаротлар ва каналар организмига нафас олиш системаси, пўстлари орқали кириб уларни тез ўлдиради, бунга газ дезинфексияси ёки газация дейилади.
Дудга айланувчи заҳарли шашкалар ёниш билан заҳарни дуд ёки туман холатига ёки заҳарли суюқликларни туман холатга келтириб ишлатишга аерозол усули деб айтилади.
Заҳарларни майин талқон холатига келтириб уруғларга сепишга упалаш, алдоқчи суюқликлар бетига сепиб қўйишни заҳарли суғориш деб айтилади. Кемирувчиларни ўзига жалб қиладиган озиқларга ичдан таoсир етадиган заҳар қўшилса, алдоқчи ем деб айтилади. Омбор зараркунандаларига қарши курашда ишлатиладиган кўпдан-кўп (100 дан ортиқ) заҳарларнинг баoзилари тез таoсир етувчи ўткир ва яхши натижа берадиган бўлса, бошқалари еса кучсиз заҳар бўлади. Бундай заҳарларнинг юқори консентрациялиги катта дозаларда ишлатилади ва експозицияси узоқроқ бўлади.
Консентрация деганда зараркунандаларга қарши курашишда ишлатиладиган суюқлик, суспензия, дуст ва алдоқчи емлардаги заҳар фоизи, доза деганда еса зараркунандани батамом заҳарлаш учун унинг организмига киритиладиган заҳар миқдорига айтилади. Қишлоқ хўжалик захиралари зараркунандаларига қарши курашишда ишлатиладиган кимёвий моддалар зараркунандаларга нисбатан кучли заҳарли бўлиши, одам ва уй хайвонларига еса хавфсиз бўлиши керак. Заҳарлар арзон, кенг хўлланилиш учун қулай бўлиши ва зарарсизлантириладиган маҳсулотларнинг уруғлик ва товарлик сифатини хамда мазасини бузмаслиги, шунингдек машина, тўқималар ва мебелларни ишдан чиқармаслиги керак. Фумигантлар хатто паст ҳароратда ҳам тез ва тўла буғланадиган, ғарам донлар ва уйилган моллар орасига яхши кирадиган ва шунинг билан бирга фумигация қилинаётган маҳсулотларга, деворларга ва хоказоларга яхши шимилмайдиган, дегазация қилинганда тез учиб кетадиган бўлиши керак. Қўл дезинфексия қилиш учун ишлатиладиган препаратлар ишланилаётган обектларни бузмаслиги, барқарор суспензия бермаслиги керак.