Олий ва ўрта махсус таҳлим вазирлиги ўзбекистон республикаси қишлоқ хжалиги вазирлиги

12-МАВЗУ: ЗАРАРКУНАНДАЛАРНИ ҚИРИБ ТАШЛАШ УЧУН
ТЕХНОЛОГИК ЖАРАЁНЛАРДАН ФОЙДАЛАНИШ
РЕЖА:
1. Термик дезинфексия
2. Чигит ва донларни қуёшда зарарсизлантириш
3. Машина ёрдами билан термодезинфексия қилиш
4. Сухарилар, қуруқ мевалар ва сабзавотларни зарарсизлантириш
5. Зараркунандаларга қарши биофизик усуллар билан курашиш
Зарарланган чигит ва пахталар пахта тозаловчи машиналар—джинлардан, чигит тивитини тозаловчи машиналардан ўтгандан кейин қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари захирасининг зараркунандаларидан батамом тозаланади. Ёғ заводларида чигитдан ёғ олинганда хам шундай бўлади, унда аввало чигит мағизи пўстидан ажратилади, мағизи майдаланилади ва ниҳоят, махсус агрегатларда юқори ҳароратгача қиздирилади. Масалан, жуда кучли зарарланган чигитдан ёғ олинишда машинага тушишдан илгари 1 кг шундай чигитда 343 дона зараркунанда бўлса, чигитдан ёғ олинмасдан илгариги уни дастлабки ишлашдан сўнг ундаги зараркунандалар батамом қириб ташланган ва бир килограмм чигит пўчоқда ва чиқиндида хаммаси бўлиб 5 дона қўнғиз ва личинкалар топилган. Чигитдан ёғ олиш процессида кичик ва қора-қўнғир миталар ва улар личинкаси миқдорининг кетма-кет камайиб бориши 9-жадвалда кўрсатилган.
9- жадвал
1 кг оғирликдаги намунада ҳашаротлар миқдори

Зараркунанданинг ривожланиш фазаси	Қайта ишлангунча	Қайта ишлангандан кейин
		Қайта ишланган маҳсулотларда
1	2	3	4	5	6	7
Қўнғизлар личинкалар	290 53	81 28	10 -	3 2	0 0	0 0
Ҳаммаси	343	209	10	5	0	0

Донлар тегирмонда ва дондан крупалар чиқарувчи машиналарда қайта ишланганда хам чиқариладиган маҳсулотлар зараркунандалардан худди шундай тозаланиб чиқади.