Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини оширишни ташкил

ҳисобланади. 
Германия 
талабалари 
ижтимоий 
фонди 
(Deutsches 
Studentenwerk) ижтимоий масалалар ва туторийлар дастурлари бўйича 
маслаҳатлар беради. 
Ўқитувчиларнинг қабул соатлари. Олий таълимда фаолият 
юритувчи ҳар бир ўқитувчи одатда ҳафтада бир марта қабул соатларига 
эга. Лекин кўп ҳолатларда талаба сонининг кўплиги туфайли қабул соатлари 
етарли бўлмайди. Шунга қарамай ҳар бир талаба ўқитувчи билан учрашиб, 
маслаҳат олишга интилади.
Имтиҳонлар. Ёзма семинарлардан ташқари турли ёзма ва оғзаки 
имтиҳонлар топшириш зарур бўлади: 
Klausur-ўқитувчи назоратидаги ёзма имтиҳон бўлиб, маъруза ва 
семинар мавзуси бўйича ўтказилади.
Mündliche Prüfung - (оғзаки имтиҳон)-маълум имтиҳон мавзуси 
бўйича ўқитувчи ва талаба суҳбати. 
Diplom–Vorprufing (Vordiplom)- дипломолди оралиқ имтиҳони: 
таълимнинг бошланғич курсини (Grundstudium) муваффақиятли якунлагач, 
асосий курсга (Hauptstudium) ўтиш учун топширилади. 
 
Талаба ёзма, баъзан оғзаки ўз фани бўйича базавий билимларни 
эгаллаганлиги ҳамда илмий иш олиб бориш техникасини ўзлаштирганлигини 
исботлаши керак. 
Zwischenprüfung-оралиқ 
имтиҳон: 
бошланғич 
курс 
охирида 
гуманитар фанлар бўйича ёзма ва оғзаки имтиҳон. 
Diplom-диплом: табиий, иқтисодий, ижтимоий фанлар бўйича 
якунловчи имтиҳон. Имтиҳон ёзма иш, оғзаки суҳбат, шунингдек, тажриба 
қисмидан иборат бўлади. 
Staatsprüfung/Staatsexamen-давлат имтиҳони: баъзи ўқув дастурлари 
давлат академик карьералар учун ўқитувчи, юрист ва б.мутахассисликлар 
беради. Федерал ерларда маълум имтиҳон талаблари ўрнатилган, 
имтиҳонлар давлат назорати остида ўтказилади. Баъзан давлат 

---

3
имтиҳонлари икки қисмга ажратилган: (1- ва 2- давлат имтиҳонлари), бу 
имтиҳонлар орасида талаба амалий тажриба тўплайди.
Magister Artium (M. A.)-асосан гуманитар ихтисосликлар бўйича 
битирув имтиҳони бўлиб, ўз ичига ёзма иш, ёзма ва оғзаки имтиҳонларни 
киритади. 
Doktorprüfung- 
“Докторлик” 
даражасини 
олиш 
учун 
топшириладиган имтиҳон бўлиб, илмий иш (диссертация) ва оғзаки 
имтиҳондан иборат бўлади. 
Бир сўз билан айтганда Германияда таълим олиш ва илмий тадқиқот 
билан шуғулланиш учун жуда катта имкониятлар яратилганлиги боис 
нуфузи ҳам катта. Бутун дунёдан 265.000мингга яқин чет эллик талабалар 
немис олий ўқув юртларида таҳсил оладилар, бу барча талабаларнинг 11,1 
фоизини ташкил этади. Германиянинг 180дан ошиқ шаҳарларида 441га яқин 
олий ўқув юртлари ва институтлар мавжуд бўлиб, улар 16 900та таълим 
дастурларини таклиф этади. 
Германияда коллеж ва университетлар 3та типга бўлиниши 
кузатилади: университетлар, амалий фанлар университетлари, санъат, 
мусиқа коллежлари. Университетда ўқиш илмий тадқиқотлар билан бирга 
олиб борилади. Баъзи университетлар илғор технология, тиббиёт, 
педагогика каби маълум предметларга ихтисослашган. 
Амалий фанлар университетлари кўпроқ амалиётга мослашган бўлиб, 
талабалар ўз билимларини ўқиш давомида компания ва фирмаларда 
қўллайдилар. Санъат, кино, мусиқа коллежлари график санъат, мода 
дизайни, инструментал мусиқа, оператор, сценарист, техник персонал, 
телевидение ходимларини тайёрлайди.