Олий ва ўрта махсус таълим

Ташкилий-бошқарувчилик мезони – таълим органлари, илмий-тадқиқот муассасалари, олий ўқув юртлари, мактаблар, оила, жамоатчилик ишларини уйғунлаштиради ва уларнинг боғланишини тавсифлайди. Улар ариза, синов, режалаштириш ва жорий қилишнинг бошқа муаммоларини боғлаб, ташкил қилиш жиҳатларини акс эттиради.
Психологик-педагогик мезонлар – ўқитиш ва тарбиялаш натижасида юзага келган билишдаги, мотивлардаги, эмоционал соҳадаги ўзгаришларни
89
акс эттиради. Бу ўзгаришларни режалаштириш ва маълум методлар ёрдамида баҳолаш мумкин.
Иқтисодий мезонлар – жорий қилишнинг самарадорлигини фоизларда, пул миқдорида, сарфланган вақт бўйича тавсифлайди.





Илмий-педагогик тадқиқот натижаларини амалда қўллашга жорий қилиш – назария ва амалиётнинг бирлиги воситаси ва шартидир. Фан ва амалиётнинг ўзаро боғланиши кўп қиррали бўлиб, турли шаклларда амалга оширилади: Педагогика илмий-тадқиқот институти – мактаб, олий ўқув юрти – мактаб, АЛ ва КХК; мактаб, АЛ ва КХК – тадқиқот муассасалари ва олий ўқув юртлар; илғор тажриба мактаби, АЛ ва КХК – бошқа мактаблар, АЛ ва КХК лар; хусусий мактаб – оила ва ўқитувчилар; новатор ўқитувчилар – ўқитувчилар ва ота-оналар. Педагогик тадқиқот натижа ва тавсияларини жорий қилиш деганда, мақсадли, ташкилий расмийлаштирилган фаолиятни тушуниш керак. Бу, назария ва амалиёт орасидаги кўп қиррали муносабатларнинг нисбатан турғун асосидир.
Жорий қилишнинг умумий принциплари қуйидагилар:

• 
  жорий қилишнинг кўп қирралилиги, яъни унинг турли кўринишларини тўғри уйғунлаштириш талаби(мажбурий, танланган, ташаббусли);
  
• 
  жамоа ва шахсий ишларни, фронтал ва табақалашган ёндошишнинг уйғунлиги;
  
• 
  жорий қилишни педагогларнинг мустақил таълими ва малака оширишларининг ўзаро боғлиқлик принципи;
  
• 
  фан ютуқларини жорий қилишни умумлаштириш ва илғор тажрибани оммалаштиришнинг ўзаро боғлиқлиги.