Олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини оширишни ташкил этиш бош илмий методик маркази

Тизимли таҳлил ривожланишини бир қатор тушунчалар шаклланган:
Оддий таҳлил. Жараён ҳисобга олинмаган ҳолда ўрганилаётган объект тузилиши ва таркибини аниқлаш мумкин². Бу соддароқ ва кўпроқ қўлланилаётган услуб.
Тизимни ташкил этувчи элеменларни ўз оро боғланишларини топиш. Тизимни ташкил этувчи элеменлар тўплами сифатида тахлил қилиш. Кўп ҳолатларда тизим терминида, алохида объектлар тўплами ва уларнинг орасида ҳосил бўлиши муқаррар бўлган алоқалар тушунилади.
Тизим (элемент) бирламчи, жараён эса иккиламчи ҳисобланади. Ечимлар тизимчалараро (элементлараро) жараёнларни таҳлили билан амалга оширилади. Технологик линияларни танлашда оптимал ечим қабул қилиш учун қўлланиладиган тизимли таҳлил ёндошуви катта имкониятлар берадиган яхши мисолдир³.Бундаги муаммолар ва қийинчиликлар шундаки, тизимли таҳлил тизимли синтезга айлантириб қўйилган. Ажойиб илмий ишларда тизимли таҳлилига, қарор қабул қилиш учун мавжуд тақлифлар тўпламидан ечимни топиш вазифаси юкланган. (Бунинг учун аввало таклифлар тўпламини аниқлаш лозим).Тизимли таҳлилни қўллашдаги яна бир қийинчилик, бир вақтнингўзида таҳлилни бажариш ва оптимал ечимни танлаш жараёнини бажаришдан иборатдир. Айрим ҳолларда тизимли таҳлил, оптимал ечимни топишга айланиб қолган⁴.
____________________________________________________________
¹Stephen Wolfram. A new kind of science. PublishedbyWolframMedia .2002.-320p
²Моисеев Н.Н. Математические задачи системного анализа. М.: Наука, 2001г, 490 с.
³Wegner Peter. "Research Paradigms in Computer Science". Proceedings of the 2nd International Conference on Software Engineering. SanFrancisco, CA, USA: IEEEPress. 2000.–330. pp.
⁴Под ред. академика В.А. Панфилова - Машины и аппараты пищевых производств. В 2 кн.: Учеб. для вузов.М.: Высш. шк., 2004.-1805 с.
Шу муносабатда тизимли таҳлил мураккаб иш сифатида кўриниши мумкин.
Иккинчи кўринишдаги таҳлил. Услублар кўпроқ борлиқ - тизим таркибидаги тизимлар асосида кўрилади. Уларнинг ўзаро боғлиқлигини топиб катта, катта ечимлар топилади. Бу ерда худди асосий тизим ўрганилиб таҳлил қилингандай кўринади, аммо асосий тизимни миёрида тўлиқ кўринмаслиги масалани чала ечилишига олиб келади.