Олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини оширишни ташкил этиш бош илмий методик маркази

Учинчи кўриниш таҳлил.- тизимлар ичидаги жараёнларни аниқлаб яхши натижалар олишга интилиш. Жараёнларнинг тизимли таҳлили. Мисол тариқасида беш иерархик сатхли физик-кимёвий тизим учун, технологик жараёнларнинг тизимли таҳлилини амалга ошириш таклиф этилган. Катта бирламчи тизим сифатида кимёвий ишлаб чиқариш қабул қилинган¹. Бу ғоядаги муаммо ва қийинчиликлари тизимларда содир бўлаётган барча жараёнларни бирданига қамраб олиш истагидир. Бундай ёндошув унинг қўлланишини мураккаблаштирган. Шу муносабат билан тизимли таҳлил мураккаб иш бўлиб қўринади.
Тўртинчи кўринишда таҳлил. Тизимлар ичидаги жараёнларга кўпрок этибор берилади. Тизимнинг материалистик кўрсатгичлари этибордан кўпрок четда қолади ва шу туфайли бу кўринишдаги тизимли таҳлил хам чалароқ бўлади.


Тизимли таҳлил ва оптимал қарорлар қабул қилиш ҳақида.
Ҳамма таҳлил услубларини солиштириб кўриб биз янада ривожланган услубни таклиф қилдик ва у услубнинг отини кўп пағонали тизимли таҳлил деб атадик.Китобларда келтирилган услубиётларни ўрганиб чиқиб, ҳар бир пағона учун таклиф қилинган ғояларни этироф этиш мумкин.Тизимли таҳлилнинг мавжуд бўлган ёндошувларни ҳисобга олиб, тизимли таҳлил услубиётини ривожлантирилган². Таклиф қилинаётган 4 -кўринишда нима таклиф қилинмоқда? Авваламбор иш бошлангич тизимни (борлиқни) ўзини тўлиқ ўрганишдан бошланади.
Борлиқни ва ундаги жараёнларни таҳлил қилиш, параметрлар ва уларнинг ўзаро боғланишини аниқлаш ва сўнгра синтез қилиш учун тизимли таҳлилнинг алгаритмик формуласи тавсия этилган.Кўп поғонали тзимли таҳлил услуби, мавжуд бўлган услубларни ривожлантирган ҳолда тизимни деярли қийничиликсиз таҳлил этиш имкониятини беради.Услубга кўра аввал бошланишида тизимнинг ва тизимдаги жараённинг кириш, чиқиш ва бошқа параметрлари аниқланади.Ушбу изланиш шу тарзда давом эттирилади, элементни (тизимни) ташкил этувчи тизимларга бўлиниши чекланмаган. Бу жараён, зарурият даражасига ва қарор қабул қилиш учун тадқиқотлар ўтказиш имкониятларига қараб амалга оширилади.
_______________________________________________________________
¹Спицнадель В. Н., Основы системного анализа: Учеб. пособие. — СПб.: «Изд. дом «Бизнесс-пресса», 2000 г. — 326 с.
²Артыков А., Компьютерные методы анализа и синтеза химико-технологических систем учебник. Ташкент «Ворис нашриёт» - 2010. 160с.
Борлиқ ва ундаги жараён биргаликда таҳлил қилиниши сабабли топиладиган ечим аниқроқ бўлади².
Умуман, тизимни тизимли таҳлили ва синтези қуйидаги босқичларда - кетма- кетликда амалга оширилади: