Олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини оширишни

Педагогик креативлик – педагогнинг анъанавий педагогик фикрлашдан 
фарқли равишда таълим ва тарбия жараёнини самарадорлиги таъминлашга 
хизмат қилувчи янги ғояларни яратиш, шунингдек, мавжуд педагогик 
муаммоларни ижобий ҳал қилишга бўлган тайёргарлигини тавсифловчи 
қобилияти 
“Креатив педагогика” қуйидаги икки ҳолатни кафолатлай олиши зарур:
1) ўқитувчилар томонидан ўқув фанларини паст ўзлаштираётган ва уларини 
ўрганишни зерикарли деб ҳисоблаётган талабалар эътиборларини фан 
асосларини ўзлаштиришга жалб этиш;
2) ўқитувчиларга талабаларда креатив фикрлаш ва ижодий фаолият 
натижаларини рағбатлантиришга хизмат қиладиган стратегия ва воситаларни 
тавсия этиш қилиш орқали аудиторияда улардан самарали фойдаланишлари учун 
имконият яратиш.
Педагогнинг креативлик сифатларига эга бўлмаслиги туфайли талабалар 
ҳам қизиқарли ва ажойиб ғояларга эга бўлсалар-да, бироқ, уларни ифодалашда 
сусткашликка йўл қўяди. Бунинг сабабли таълим жараёнида қўлланилаётган 
методлар талабаларда эркин, мустақил фикрлаш кўникмаларини шакллантиришга 
хизмат қилмаслиги билан белгиланади.
Касбий фаолиятда педагогнинг креативлиги турли шаклларда намоён бўлаи. 
Улар қуйидагилардир (20-расм):
Асосий шакллар 
Таълим жараёнини қизиқарли, 
жонли, жўшқин ташкил этиш 
Меъёрий ҳужжатлар (ўқув фанлари 
бўйича ДТС, ўқув дастури ва 
режалари)ни тайёрлаш 
Ўқув манбалари (дарслик, ўқув-
методик ва методик қўлланма, 
тавсиянома, луғат, энциклопедия, 
атлас, иш дафтари ва б.)ни яратиш 
Таълим жараёни ва маънавий-
маърифий ишлар лойиҳаларини 
тайёрлаш 
Ўқув ахборотлари, назорат ҳамда 
синов топшириқларини 
шакллантириш 
Илмий-тадқиқотларни 
муваффақиятли олиб бориш 
20-расм. Педагогик креативликнинг асосий шакллари 
Илмий ва методик анжуманларда 
фаол иштирок этиш, чиқишлар қилиш 
Илмий, илмий-методик ва методик 
ишларни чоп эттириш 
Даврий ҳисоботларни топшириш, 
аттестациядан ўтиш

---

Педагог томонидан ушбу шаклларда касбий фаолиятнинг самарали ташкил 
этилиши унинг креативлиги қай даражаа эканлигига боғлиқ бўлади. 
Психологияда Э.П.Торренс томонидан шахс креативлигини аниқловчи тест 
ишлаб чиқилган. Муаллифнинг фикрича, шахс креативлиги ўзида қуйидаги 
белгиларни намоён қилади: 
1) саволлар, камчиликлар ва бир-бирига зид маълумотларга эътиборсиз 
бўлмаслик;
2) муаммоларни аниқлаш учун ҳаракат қилиш, илгари сурилган тахминлар 
асосида уларнинг ечимини топишга интилиш 
Бугунги кунда психологияда шахс креативлиги унинг фаолиятига хос икки 
жиҳатга кўра аниқланмоқда. Бунда фаолиятнинг икки жиҳатини ёритувчи 
тестлардан фойдаланилади. Улар қуйидагилардир (21-расм): 
Педагоглар креативлик сифатлари билан бир қаторда ижодий фаолиятни ташкил 
этишга лаёқатлиликни ифодаловчи қуйидаги малакаларга ҳам эга бўлишлари зарур: