Олий таълим йўналишлари ва мутахассисликларининг давлат таълим стандартлари асосида фанлар бўйича ўқув дастурларини ишлаб чиқиш ва татбиқ этиш Тартибига

elektromagnit ijrochi qurilmalarni vazifasi mexanik, pnevmatik va gidravlik sistemalarda energiya yoki massa oqimini boshqarishdir. Ular 2 xil bo`ladi: suriluvchi elektro magnitli klapan va elektromagnitli sirpanuvchi mufta. elektromagnitli yuritmalar elektro dvigatellarga qaraganda ancha arzon, ishlashi ishonchli va ishga tushish tezligi yuqoridir.

Tortuvchi elektrmagnit (60.a-rasm)ga yoki suyuqlik oqayotgan quvurdagi rostlovchi organni boshqaruvchi organni signaliga muvofiq ochib-yopib turish vazifasini bajaradi.

60-rasm. elektromagnitli ijrochi qurilmalar. a-elektromagnitli -tusiq;

b-elektromagnitli mufta.
elektromagnitli mufta (60.b-rasm) ishchi mexanizmlarni ishga tushirish, tuxtatish va ularni tezligini o`zgartirish uchun xizmat qiladi. Muftani etakchi valida magnit maydon xosil qiladigan chulgam joylashgan. CHulgamga xalqa va chutkalar orqali kuchlanish beriladi. Muftaning etaklanadigan tomoni yakor ishchi mexanizm valiga mexanik ulangan. U val o`ki yunalishida unga yoki chapga surilishi mumkin. elektromagnit chulg’amida tok bo`lmasa, yakorni prujina chap tomondan suradi, natijada ishchi mexanizmining vali aylanmay qoladi. elektromagnit chulgamidan tok o`tganda, xosil bo`lgan magnit maydon kuchi prujinani elastiklik kuchini engadi va yakor’ muftaning etakchi yarim pallasiga kelib yopishadi, texnologik mashina vali etakchi val bilan birga aylana boshlaydi. CHulg’amdan o`tadigan tok miqdoriga qarab ishchi mexanizm tezligini rostlash mumkin bo`ladi. Bunday muftalar seriyasi sanoatda ko`plab ishlab chiqarilmokda. Ular 24 va 100 vol’tli o`zgarmas tok manbaiga ulanadi va 5-22 Vt quvvat oladi. Ulanish vaqti 20-40 ms, uzilish vakti esa 15...30 ms ni tashkil qiladi.