Oligofrenopsixologiya surdopsixologiya logopsixologiya tift opsixot ogtya

Logopsixologiya fanining tam oyillari va metodlari
Determ inizm tam oyili. 
Bu tamoyil psixik holatlarni keltirib 
chiqaruvchi sabablarni o'rganishni nazarda tutadi.
D eterm in izm narsa va hodisalarning sababiy bog'lanishlari 
haqidagi ta ’limot. Real hayotda yuzaga kelgan sabablardan keyin 
oqibatlar darhoi yuzaga kelmadi, balki m a ’lum vaqt o'tganidan 
keyin namoyon bo'ladi. M a’lum bir holatlarni keltirib chiqaruvchi 
sabablar natijasida, m a ’lum hodisa va om illar t a ’sirida aniq oqibat­
lar, asoratlar kelib chiqadi. M asalan, asfiksiya bilan tug'ilgan b o ­
lada nutq kech rivojlanadi, ya’ni asfiksiyaning oqibati nutqning o'z 
vaqtida rivojlanmaganida m a ’lum bo'ladi.
Birgina sabab, m a ’lum bir sharoitda bir xil oqibat-natijalarga olib 
kelsa, boshqa sharoitda u m u m a n boshqacha natijalar keltirib chiqa- 
rishi m u m kin. Patologik rivojlanishni ta ’riflovchi barcha holatlar- 
ning sababiy bog'lanishi turli patologik om illar bilan bog'liq. Ushbu 
om illarni aniqlash bolaning rivojlanishi va t a ’lim-tarbiya jarayo- 
nidagi qiyinchiliklarni tashxis qilishning asosiy vazifalaridan biri.
128

---

D iagnostika va korreksiyaning birligi tam oyili. 
Korreksion ish- 
nin g vazifalari bola rivojlanishining to 'liq psixologik diagnostikasi- 
ga asoslanganidagina to'g'ri belgilanishi m u m k in . Psixologik diag­
nostika va korreksiya bir-birini to 'ld ira d ig an jarayonlardir. Shuning 
uchun bolaga psixologik korreksiya k erakm i yoki yo'q degan savol- 
ga javob berishdan oldin, bo lan in g psixologik rivojlanish xususi­
yatlarini, m uayyan yangi psixologik hosilalarnin g shakllanganlik 
darajasini, malakalar, bilimlar, k o 'n ik m a lar, shaxsiy va shaxslararo 
a loqa larn ing rivojlanganlik d a rajasining bola yoshi bosqichlariga 
muvofiqligini aniqlab olish zarur.