Олабўжи романдан катта хикоя

ғишт устида айлана ва чўзиқ из бор эди. 
Ултон ҳовлиқиб... ёнида қўл қовуштириб турган чолдан сўради: 
– У ерда нима бор эди? 
Чол ҳайрон эканини англатадиган бир тарзда: 
– Қумғон билан жинчироқ, – деди. – Мис қумғон, сопол чироқ... 
Пилигиям бор экан... 
“Наҳот ўтпарастлик давридан қолган? Бу – мусулмоний сағана-
ку?” ўйлади Ултон ва чолнинг боз илжайганини кўриб, ғаши келди. – 

---

520 
Нимага куласиз, тақсир? 
– Униям опкетишди, – деди у. – Кейин Хуррам ҳофиз келиб 
суриштирди. Беш-олти ёшлар ҳам бор эди унинг ёнида. Бариси хуноб 
бўлиб кетишди... 
– Дуруст, – “Дунёга айтса, тортиб ҳам олади ундан... 
...У нима қилар экан? А-а-а, хушомаднинг ўзи-ку у тайлоқ, бахтсиз 
нодон! Таракановга берса... 
Хуррам учун – яна бир факт! – Шунда Дунёнинг “уйини 
буздираман!” дегани ҳам жоҳиллик – жаҳл натижаси эканини эслаб 
хўрсинди. – Энди уни бузиб, бу мачитни тиклайман дейиш...” 
– Қани, юқорига марҳамат, – таъзим қилди чол. – Ўзлари жавоб 
беришдими? 
– Биласиз-ку. 
– Энди... Отангизни кўрдингизми? 
– Йўқ. Айтмоқчи, у ёққа жўнатилганимдан у киши хабардорми? 
– Йўғ-а, – деди қария. – Мен ҳам ҳали эшитдим... Абдуқаюм келиб 
эди. Бир жуфт нон қарзи бор-да... 
– Тақсир, анави ердаги тошлар орасидан уларнинг уйига... 
– Тушса бўлади. Нарвон бор. Мен ҳам гоҳо... 
– Кечирасиз, менинг у кишига гапим бор эди... Қаюм акага 
айтадиган гапим... 
– Бемалол. Аммо лекин димоғи куйган... 
– Мен учунми? 
– Сиз учун ҳм. Аммо бугунги нони иссиқмас эди... 
– Бу нима деганингиз? 
– Боринг, биласиз.