Оғиз бўшлиғи аъзолари ва юз-жағ соҳалари тўқималарини

Қиёсий ташҳислаш.
Агарда тиш кўрик вақтида топилмаса, албатта 
рентгенологик текширув ўтказилиши керак, чунки у суяк ичи (юқори жағ 
бўшлиғи)га қоқилиб, кирган бўлиши мумкин. 
Даволаш.
Агар доимий тиш бутун бўлиб. Илдизи ½ қисмигача 
шаклланган; вақтинчалик тиш шаклланиши эса тугалланган бўлса, бундай 
ҳолатлар реплантацияга кўрсатма бўла олади. Бошқа ҳолларда реплантация 
ўтказиб бўлмайди. (Реплантация техникаси ва талаблари жарроҳлик 
стоматологияси пропедевтика курсида келтирилган). 
 
Тиш синиши 
Тиш тож қисми ёки илдизи синиши, тишнинг эмали синиши (учиб кетиши, 
узилиши), дентин қисмидан синиши, ёки тож бўйнидан синиб, бутунлай узилиши 
мумкин. 
Шикоятлар:
Тиш эмали ёки тожи дентин тўқимасидан синганда, пульпа 
шикастланмайди, шунинг учун болалар тишда нуқсон пайдо бўлганидан шикоят 
қиладилар, синиш дентиндан ўтса, ёки тож қисми узилиб тушса, иссиқ ёки совуқ 
(термик таъсир)дан оғриқ пайдо бўлади, ўткир қирралар лунж ва тилни қиради. 
Клиник манзараси:
синиш чизиғи тиш тожидан ўтган соҳасига боғлиқ 
бўлиб, пульпа очилмаган бўлса, оғриққа шикоят бўлмайди. Тиш тожи, эмаль ва 
дентин шикастланиб пульпа бўшлиғи очилган синишда, пульпитга хос оғриқ 
пайдо бўлади. 
Тишнинг тож қисми бутунлай узилиб кетган бўлса, пульпитга хос оғриқ 
билан бир вақтда, ўткир травматик периодонтитга хос оғриқ ҳам пайдо бўлиши 
мумкин, чунки жароҳатловчи зарбнинг механик таъсир этувчи кучини периодонт 
тўқимаси қабўл қилади. 
313 

---

Рентген тасвирида эмаль, дентин тўқималарида пульпа бўшлиғи очилиб 
ёки очилмай ўтган синиш чизиғи кўринади. Тиш илдизи учининг ҳар хил 
босқичдаги шаклланиши аниқланади. Периодонт тўқимаси (агар тиш жароҳатгача 
соғ бўлган бўлса) ўзгаришсиз бўлиши мумкин. 
Даволаш.
Қуйидаги жадвалда кўрсатилган тартибда ўтказилади. 
Болаларда доимий тишларнинг синишларини даволаш алгоритми жадвалда 
келтирилган.