Оғиз бўшлиғи аъзолари ва юз-жағ соҳалари тўқималарини

Кесилган ярага боғлам қўйиш.
Абсцесс ва флегмоналар ўчоқлари 
очилганидан сўнг, яра ювилиб, асептик боғлам қўйилади. 10%ли NaCl гипертоник 
эритмаси билан қўйилган боғлам 4-6 соатдан сўнг алмаштирилиши лозим, чунки 
у кўпроқ вақт қолиб кетса, ўз вазифасини бажара олмайди, малҳамлар билан янги 
кесилган ярага боғлам қўйиш, ажралма чиқишини қийинлаштириши боис тавсия 
этилмайди. Шунингдек, боғламлар учун ДМСО-нинг 5%ли эритмасидан 
фойдаланиш ҳам ижобий натижалар беради.
5. 
Маҳаллий медикаментоз даволаш
ўтказилганда, яранинг битиш 
даврлари орасидаги дастлабки босқичлар, яъни фазалар эътиборга олиниши керак. 
244 

---

I фазада альтерация ва экссудация, II фазада эса, пролиферация жараёни устун 
келади. 
I–
фаза давомида ярада, грануляция ҳосил бўлгунча, бактерия(токсин)лар, 
гидролиз ва парчаланишга учраган тўқималарнинг сўрилиши фаол кечади. Бу 
босқичда, антибактериал таъсирга эга бўлган, осмотик фаоллиги баланд, яра 
ичидаги экссудатнинг эвакуациясини некрозга учраган тўқималарнинг ажралиши 
ва тез чиқиб кетишини таъминлайдиган дори-дармонлардан фойдаланиш тавсия 
этилади. Бу талабларга жавоб берадиган 5 гуруҳ препаратлар мавжуд бўлиб, улар 
қуйидагилардан иборат: 
Полиэтиленгликол асосидаги малҳамлар; 2. Сорбентлар. 3. Ферментлар;
4.
Антисептик эритмалар; 5. Аэрозоллар; 6. Яранинг битиши жараёнини тезлатиш 
ва қўпол чандиқ ҳосил бўлишининг олдини олиш. Абсцесс ва флегмоналарни 
даволаш мақсадида кесилган яра, одатда, иккиламчи равишда битади. Яранинг 
четлари узоқлашиб, ағдарилиб қолса, битиш жараёни чўзилади ва кенг чандиқ 
ҳосил бўлади. Бундай асоратларнинг олдини олиш мақсадида, яра тозаланганидан 
сўнг (7-8 кунлар) иккиламчи чоклар қўйиш (тикиш) мумкин. 7. Физиотерапевтик 
муолажаларни қўллаш. 8. Боланинг умумий аҳволи ва ярадаги вазиятдан келиб 
чиққан ҳолда, антибактериал, антигистамин, дезинтоксикацион антиоксидант, 
замбуруғлар (кандидоз)га қарши умумқувватловчи, иммунотерапевтик, 
симптоматик ва витаминлар билан медикаментоз даволаш чоралари ўтказилади.