Оғиз бўшлиғи аъзолари ва юз-жағ соҳалари тўқималарини

 
Юқори жағ ўткир остеомиелити 
Шикоятлар:
бола ёки унинг ота-онаси емирилган тишда ўткир оғриқ 
бўлиб, сўнг юзда шиш пайдо бўлганлигига ҳамда қисқа муддатдан сўнг тана 
ҳарорати кескин кўтарилганига(38-39 С
0
), бола ҳолсизланиб, ётоқчилаб қолгани 
ва иштахаси ёқолгани, шунингдек, эти увишиб титраб, бутун аъзои бадани 
оғришига шикоят қилади.
Клиник манзараси
жағда кечаётган яллиғланиш жараёнининг даври ва 
кўлами (тарқалганлиги) билан боғлиқ. Касалликни ривожланишининг дастлабки 
давридаёқ, бош мия қобиғи зарарланишига, айрим ҳолларда эса минингитга хос 
белгилар намоён бўлади. Бундай ҳолда болада безовталик ўрнига ланжлик, 
бефарқлик, уйқусираш (тормозланиш) пайдо бўлади. 
163 

---

Ўткир даврда хасталанган томонда кўз ости соҳаси, қовоқлар, лунжда шиш 
мавжудлиги боис юз ассимметрияси кўзга ташланади. Оғиз ичида: альвеоляр 
ўсиқнинг иккала юзасида шиш, ўтув бурма 2-3 тиш соҳасида саёзлашган 
(текисланган), шу соҳадаги интакт тишлар ҳам қимирлаб қолганлиги, милк–тиш 
чўнтагидан йирингли ажралма мавжудлигини кўриш мумкин (1Б). 
Айрим беморларда қаттиқ танглайда 2-3 тиш соҳасида абсцесс кузатилади 
(1В). Касаллик барвақт ташҳисланиб, адекват даво ўтказилмаса, кўз ости соҳасида 
абсцесс ёки флегмона (1Г) шаклланади (шиш устидаги тери қизаради, қовоқлар 
шишиб кўз ёпилиб қолади). Тана ҳарорати 39 С
0
дан юқори, бола оғир аҳволда, 
безгак тўтиб, ҳушдан кетиши мумкин. Жараён юқори жағ танаси ва ёноқ суягида 
жойлашганда (2А) кўз ости, ёноқ ва лунж соҳаларда кенг тарқалган 
флегмоналарни, айримларда йирингли гайморит белгиларини кузатиш мумкин.
Альвеоляр, танглай ўсиқлари ва кўз косаси деворларида йиринли 
яллиғланиш кечганда (2Б), кўз ости ва кўз косаси, айрим ҳолларда лунж 
флегмоналарига хос клиник манзарани кузатиш мумкин. Бунда тана ҳарорати 
4
0С
о
ва ундан ҳам юқори бўлади, безгак тўтиб бола қалтирайди, саволларга базўр 
жавоб беради, гаплари ноаниқ, ҳушдан кетиб қолиш ҳоллари ҳам кузатилиши 
мумкин. 
Яллиғланиш жараёни юқори жағ танаси, альвеоляр, танглай ўсиқлари 
билан бир вақтда чакка ости юзасида кечса (2В), юқорида баён қилинган умумий 
оғир аҳвол кўз ости, чакка ости соҳалари абсцесс ва флегмоналари, юқори жағн 3-
5 тиш соҳасида йирингли периостит белгиларини кузатиш мумкин. 
Остеомиелитик жараён юқори жағ танаси, ўсиқлари ва барча (олд, кўз чакка ости) 
юзаларида кечганда (2Г), кўз косаси, кўз ости, чакка ости, чакка соҳалари 
флегмонаси ва ўткир гайморит туфайли боланинг аҳволи жуда оғир бўлади. Оғиз 
ичида альвеоляр ва танглай ўсиқлари остеомиелитига хос ўзгаришлар кузатилади.