Оғиз бўшлиғи аъзолари ва юз-жағ соҳалари тўқималарини

Ўткир йирингли периоститни даволаш принципи
– 
шошилинч равишда 
йирингли ўчоқни очиш, сабачи тишни олиш, медикаментоз даволаш, 
физиотерапевтик ва умумқувватловчи воситалар билан саломатликни тиклаш. 
Кичик ёшдаги болаларга периостит ташхиси қўйилса, йирингли ўчоқни умумий 
оғриқсизлантириш остида кесиб очиш ва жадал медикаментоз даволаш 
тадбирларини ўтказиш учун, бемор стационарга ётқизилиши шарт. 
Ўткир зардобли периоститга сабабчи бўлган сут тишининг алмашишига 1–
1,5 йил қолган бўлса, у олиб ташланади ва периостотомия ўтказилади, бу 
яллиғланиш бартараф этилишини тезлаштиради. Ўткир йирингли периоститга 
сабабчи бўлган сут тишлар, одатда, олиб ташланади. 
Сабабчи (одатда, доимий биринчи моляр) бўлган доимий тиш, илдизлари 
атрофи ва илдизлар орасидаги суяк сезиларли даражада сўрилган бўлса, олиб 
ташланади.
Йирингли ўчоқни очиш вақтида, доимий тишни сақлашга қарор қилинса, 
қисқа вақт мобайнидада илдиз канали тозаланиб, даво ўтказилиши шарт. 
Периоститда йирингли ажралма яхши чиқиши ва тез тозаланиши учун периост 
кенг кўламда кесилиши лозим.
150 

---

Окклюзия (тишлам) алмашинуви даврида
пастки жағда периостотомия 
(кесма) ўтув бурмадан пастрокда, юқори жағда – юқорироқ ва параллель равишда 
ўтказилади. 
Пастки моляр сут тишлардан ривожланган периоститни очаётганда, ментал 
тешик илдизлар орасида жойлашганлиги боис, кесма ўтув бурмадан пастроқда 
ўтказилади. 
Абсцесс танглайда жойлашган бўлса, кесма тўғри чизиқли ўтказилганда, 
четлари қисқа вақт ичида бир бири билан ёпишиб, операцион яра бекилиб қолади 
ва ажралма чиқа олмайди. Яра чуқур бўлмаганлиги туфайли ичига киритилган 
резина чиқаргич ярадан тез чиқиб кетади. Шу сабабдан, шиш устидаги шиллиқ 
пардани учбурчак ёки овал шаклда кесиб олиб ташлаш керак. Бундай ўтказилган 
операциядан сўнг ярага чиқаргич қўйишга ҳожат қолмайди. Яра иккиламчи 
тортилиш билан битади. 
Болаларда жарроҳлик амалиёти қўполлик билан бажарилса, скальпель 
ёрдамида доимий тиш куртаклари, юқори жағ бўшлиғининг олд деворини кесиб, 
очиб қўйиш, ментал ва кўз ости қон томир-нерв тутамларини жароҳатлаш 
мумкин. 
Амбўлатор 
шароитда 
даволанаётганда, 
антибактериал 
(сульфаниламидлар, антибиотиклар) ва яллиғланишга қарши (аскорутин, кальций 
глюконат), десенсибилизацияловчи дорилар боланинг ёши ва вазни этиборга 
олинган ҳолда буюрилади. 
Жағ суяклари ўткир периостити касаллиги, яллиғланиш инфильтрати, 
лимфаденит, периаденит каби хасталиклари билан асоратланиб кечган ҳолатларда 
физиотерапевтик муолажалардан: гелий-неон лазер, ЮЧ-ток буюрилади ҳамда 
яллиғланишга қарши ва сўрилиш жараёнини таъминловчи гидрофил асосдаги 
малҳамлар (левомеколь, левомизол ва бошқалар) билан боғламлар қўйилади. Агар 
периостотомия ўтказилгандан бир сутка (24 соат) ўтганидан сўнг ҳам боланинг 
умумий аҳволи яхшиланмаса ва интоксикация белгилари ҳамда ярадан ажралма 
чиқиши камаймаган бўлса, жағ суягида ўткир одонтоген остеомиелит 
ривожланаётганлиги, касаллик абсцесс ёки флегмона билан асоратланганлигидан 
далолат беради. 
151 

---