Оғиз бўшлиғи аъзолари ва юз-жағ соҳалари тўқималарини

 
 
 
 
 
 
 
 
 
ЖАҒЛАРНИНГ ОДОНТОГЕН ПЕРИОСТИТИ 
Жағлар периостити дейилганда суяк устидаги парда (периост)нинг 
инфекция ёки жароҳат таъсирида яллиғланиши тушунилади. 
Жағлар ва юмшоқ тўқималарнинг қон билан (айниқса, тишлар алмашуви 
ва жағларнинг ўсиш вақтида) таъминланиши, лимфа айланиши яхши бўлганлиги 
145 

---

сабабли, пульпа ва периодонт тўқимасидагидаги инфекция суякка одонтоген, 
гематоген (асосан, вена томирлари) ва лимфоген йўл билан тарқалади. Дастлаб 
ўткир зардобли яллиғланиш кечади. 
 
Периоститлар таснифи 
Клиник 
кечиши 
бўйича 
Инфекция 
кириш 
(тушиш) йўли 
Патоморфологик 
ўзгаришлар 
Инфекция 
тури 
Инфекция 
кириш 
(тарқалиш) йўли 
Ўткир 
 
Сурункали
Одонтоген 
Ноодонтоген 
(
жароҳат 
орқали, 
стоматоген)
Зардобли
Йирингли
Гиперпластик 
Суякланувчи 
Ўзига 
хос 
бўлмаган 
носпецефик 
Ўзига 
хос 
спецефик 
Туберкулёз, 
актиномикоз 
Қўшни соҳадан 
ўтиш, гематоген, 
лимфоген 
Ўткир зардобли периостит 
Жағлар зардобли периостити билан, одатда, камдан-кам беморлар 
мурожаат қиладилар.
Шикоятлар: 
Тишлаганда, чайнаганда касалланган тишда оғриқ борлиги, 
жағ атрофида (лимфа тугунларда) шиш пайдо бўлганига шикоят қилади. 
Клиник манзараси: 
касаллик ўткир ёки сурункали периодонтит ҳуружига 
хос белгилар билан кечади. Зардобли периостит бўлган болаларда ланжлик, 
беҳузурлик кузатилади, уйқу бузилади, шу билан бир вақтда, жағ атрофидаги 
тўқималарда юмшоқ шиш пайдо бўлади, сабабчи тишда чуқур кавак мавжуд 
бўлиб, ранги ўзгарган, перкуссия оғриқли бўлади. Сабабчи ва қўшни тишлар 
соҳасисидаги ўтув бурмаси шишиб, текисланади, пайпаcлаганда оғрийди. 
Ўткир зардобли периостит альвеоляр ўсиқнинг вестибўляр юзасида 
учрайди. Яллиғланган периост устидаги шиллиқ парда қизарган ва шишган 
бўлади. Периостит билан оғриган бола безовталанади, уйқу ва иштахаси 
бузилади, тана ҳарорати субфебрил бўлади. Болада пульпитнинг ўткир периостит 
белгилари билан кечиши, организмнинг қаршилик кучлари сусайганлиги ҳамда, 
мазкур яллиғланиш жараёнини вирулентлиги баланд инфекция келтириб 
чиқарганлигини билдиради.
146 

---