Оғиз бўшлиғи аъзолари ва юз-жағ соҳалари тўқималарини

 
 
 
 
 
 
 
 
 
Оғиз шиллиқ пардасининг ривожланиш аномалиялари 
Шиллиқ парда ривожланиши билан боғлиқ аномалиялар болаларда кўп 
учрайди. Айримларда бу мустақил аномалия бўлса, бошқаларда (оғиз-юз-
бармоқлар синдроми, оғиз дахлизида кўплаб шиллиқ парда тортмалари шаклида 
учрайдиган) мураккаб нуқсонлар белгиси сифатида намоён бўлади. 
Тил юганчасининг калталиги
. Оғиз бўшлиғи тубининг марказида, 
тилости сўлак найчалари сўрғичлари (caruncula salivalis)орасида шиллиқ пардадан 
387 

---

ҳосил бўлган бурма тил юганчаси деб аталади. Бурманинг асоси пастки жағ 
альвеоляр ўсиғи фронтал қисмининг ички (тил томон) юзасига, учи эса тил 
ўртасининг (⅔ қисми)га бирикади. Агар бурма тил учига яқин, ёки тил учига 
бириккан бўлса, асоси альвеоляр ўсиқ қиррасига яқин жойлашади. Бундай 
ҳолларда тил юганчаси калта ҳисобланади. 
Болаларда тил юганчаси калталигининг белгилари: 
-
Чақалоқ онасининг кўкрагини яхши эма олмайди;
-
Тил ҳаракатларининг ҳажми чегараланади; 
-
Бола тилини олдинга чиқаришга ҳаракат қилганида учи тортилиб, 
ўртасида эгатча ҳосил болади 
-
Бола тилининг учини юқори лабига теккиза олмайди. 
-
Айрим товушларни тўғри талаффуз қила олмайди 
Болаларда бу анатомик етишмовчилик одатда барвақт аниқланмайди. Бола 
айрим сўзларни яхши талаффуз қила олмаганлиги сабабли ота-оналар, логопедга 
мурожаат қиладилар, шу боис тил юганчасининг калталигини аксарият ҳолларда 
логопед дастлаб аниқлайди. Талаффузнинг бузилиши мурказий нерв системаси 
патологияси билан боғлиқ бўлиши мумкинлигини ҳам ёдда тутиш лозим. 
Тил юганчасининг калта бўлиши фронтал тишлар атрофида локал 
пародонтит ривожланиши тишларнинг тил томонга оғиши ёки ўз ўқи атрофида 
айланишига сабаб бўлиши, шунингдек, дистал окклюзия шаклланишига олиб 
келиши, пластмассадан тайёрланган аппаратлар ва олиб қўйилувчи (ечиладиган) 
протезларни ўрнатишга ҳам ҳалақит бериши мумкин. 
Хорошилкина Ф.Я тил юганчасининг шакли, қалинлиги ва тил мушаклари 
билан бирикишини эьтиборга олиб, унинг қисқаришларини бешта тоифага 
ажратган: