Odilqoriyev X. T

Maxsus yuridik sharhlashda maxsus atamalar, qonunchilikda

qo‘llanilgan yuridik texnika vositalari va qonun chiqaruvchi idoraning xohish-irodasini ifodalash usullari tahlil qilinadi. Qonun chiqaruvchi idoraning huquq normalarida aks ettiriladigan xohish-irodasi nafaqat umu- miy iste’moldagi so‘zlar orqali, balki maxsus yuridik atamalar yordamida ham ifoda etiladi. Bunda turli texnik-yuridik vositalar va usullardan foy- dalaniladi, huquqiy tartibga solishning har xil usullari qo‘llaniladi. Sharhlov- chi shaxs huquqiy tartibga solishning o‘ziga xos xususiyatlarini, yuridik konstruksiyani, tartibga solish usuli va boshqa shu kabilarni hisobga olishi kerak.

Yuqorida zikr etilgan sharhlashning usullari huquqiy normaning maz- munini to‘laqonli yoritishga katta yordam beradi.

3-§.
Huquqni sharhlashning turlari

Huquqni sharhlashning turlari to‘g‘risi- dagi masala huquqni tushuntirish faoliyati- ning natijalari va sharhlash hujjatlarining yuridik tabiatiga oid masalalar jumlasiga ki-

radi. Huquqiy normalarning mazmunini tushuntirishning muayyan natijalari sharhlanayotgan hujjatlar hisoblanadi. Ularning amaliyot uchun yuridik aha- miyati sharhlash subyektlarining vakolatlaridan kelib chiqadi. Huquqiy norma- larni sharhlashda sharhlovchi subyektlarning roli katta.

O‘zbekiston Respublikasida huquqiy normalarni sharhlash vakolatiga ega bo‘lgan subyektlar quyidagilardan iborat: davlat hokimiyati vakillik organlari, davlat boshqaruvi organlari, sud organlari, prokuratura va boshqa organlar, jamoat birlashmalari, mansabdor shaxslar va fuqarolar. Mazkur subyektlar huquqiy normalarni sharhlaganda ularning mazmunini to‘g‘ri tushunib, huquqiy normalarni hayotga tatbiq etadi.

Huquq normalarini sharhlash uni amalga oshiradigan subyektiga qarab ikki turga bo‘linadi:

rasmiy sharhlash;

norasmiy sharhlash.