Odilqoriyev X. T. Davlat va huquq nazariyasi darslik toshkent «Adolat» 2018 uo‘K: 321. 01+340(075. 8)

Konstitutsiyaviy qonunchilik normalarining amalga oshirilishi iqtisodiy, siyosiy, g‘oyaviy va yuridik kafolatlar tizimi bilan ta’minlanadi. Bozor iqtisodiyotiga asoslangan ishlab chiqarish rivoj topgani hamda xususiy mulkchilik munosabatlari qaror topgani sayin konstitutsiyaviy normalar amal qilishining iqtisodiy zaminlari, kafolatlari mustahkamlana boradi. Shuningdek, mamlakatimizning siyosiy tizimi demokratik tarzda takomillashib borgani sayin konstitutsiyaviy tartibga solishning siyosiy kafolatlari kuchayib boradi. Jamiyatning g‘oyaviy asoslari va ma’rifiy-ma’naviy kamolati ta’minlanib, tobora yuksalib borgani sayin konstitutsiyaviy tartibotning g‘oyaviy-ma’naviy kafolatlari rivoj topadi. Konstitutsiyaviy tartibga solishning yuridik mexanizmi esa, Konstitutsiya amal qilishining barcha huquqiy vositalari hamda usullari yig‘indisini qamrab oladi. Konstitutsiya normalari qonuniylik prinsipiga qat’iy rioya qilingan holda amalga oshiriladi¹.
Konstitutsiyaviy qonuniylik deganda mamlakat Konstitutsiyasi va konstitutsiyaviy qonunlariga barcha subyektlar tomonidan so‘zsiz va og‘ishmay rioya etilishi, ularning talabi qat’iy hamda aniq bajarilishi tushuniladi. Konstitutsiyaviy qonuniylik kategoriyasi doirasida, shuningdek Konstitutsiyaning ustunligini ta’minlash ham idrok etiladi. Bu yerda gap Konstitutsiyaning butun huquqiy tizimda, barcha qonunlar orasidagi ustuvorligi xususida bormoqda. Konstitutsiya va konstitutsiyaviy qonunlar butun mamlakat hududida, uning har bir qismida ustuvor amal qilishi konstitutsiyaviy qonuniylikning muhim talabidir. Bunday qonuniylikni ta’minlashda Konstitutsiyaviy sud alohida o‘rin tutadi.
Jamiyatda qonuniylikning ta’minlanishiga erishish, qabul qilinayotgan barcha normativ-huquqiy hujjatlarning Konstitutsiya va qonunlarga muvofiq kelishi va ularga zid bo‘lmasligi hamda huquqiy normalarning qonunlarga muvofiq qabul qilinishini taqozo etadi. Qonunlar qanchalik takomillashsa, ularda ijtimoiy hayot talablari qanchalik to‘la aks ettirilsa, ular kishilar ongiga shunchalik kuchli ta’sir etadi hamda fuqarolarning huquqiy normalarni o‘z ixtiyorlari bilan amalga oshirishlariga erishish ta’minlanadi.
Shunday qilib, qonuniylik puxta o‘ylangan, adolatli, insonparvar, demokratik, sifatli qonunlar hamda qonunchilik hujjatlari tizimi va barchaning ularga qat’iy rioya etishi, huquqiy talablarning og‘ishmay bajarilishidir.
¹ Qаrаng: Оdilqоriyev Х.T. Kоnstitutsiya vа bаrkаmоl jаmiyat оrzusi. – T., 2012. – 283-bеt.
28–18-8