Одилхон қори Юнусхон ўғли ҚЎшничилик ҳАҚлари ва одоблари


ҚЎШНИЛАРГА ТАОМ ЧИҚАРИШ ЁКИ



Download 1,25 Mb.
Pdf ko'rish
bet16/52
Sana23.02.2022
Hajmi1,25 Mb.
#159327
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   52
Bog'liq
d21bb973d3ece32a074b94ae232b4f8d

ҚЎШНИЛАРГА ТАОМ ЧИҚАРИШ ЁКИ 
ҲАДЯ УЛАШИШНИ ДАСТЛАБ ЭШИГИ 
ЯҚИНИДАН БОШЛАШ ҲАҚИДА
Қўшниларнинг мурувватга энг лойиғи уйингизга 
энг яқинроғи ҳисобланади. Эҳсон қилмоқчи 
бўлсангиз, дастлаб ён қўшнидан бошлайсиз ва яна 
имконингиз бўлса, кейинги хонадонга ўтасиз ва 
тартиб шу зайлда давом этади. 
Алқама ибн Бажола ибн Зайд айтади: Абу 
Ҳурайра разияллоҳу анҳунинг шундай деганини 
эшитганман: “Ҳадя беришни яқиндаги қўшниси туриб, 
узоқдагисидан бошламайди, балки узоқдагисидан 
аввал яқинроқдаги қўшнисидан бошлайди
18
.
Оиша разияллоҳу анҳодан ривоят [17]: “Мен: «Ё 
Расулаллоҳ, менинг иккита қўшним бор. (Бирон нарса 
туҳфа қилмоқчи бўлсам) Уларнинг қай бирига туҳфа 
қилай?» - деб сўрадим. Ул зот: 
“Улардан уйингга 
эшиги энг яқинига (туҳфа қил), дедилар
19
”. 
Санъоний ушбу ҳадисни шарҳлаб шундай 
дейди: “Бундаги ҳикмат шуки, эшиги яқин қўшни 
қўшниси уйига олиб кирилаётган ҳадя, егулик, мева-
чева ва ҳоказога кўзи тушади. (Ва беихтиёр шу 
нарсаларни кўнгли тусаши ёки болаларига олиб 
беролмаётганидан ўксиниши мумкин). Шу боис ҳам 
Имом Бухорий раҳматуллоҳи алайҳ ўз “Саҳиҳи”да 
“Эшикларнинг яқин бўлишидаги қўшничилик ҳақлари” 
18
Имом Бухорий. Ал-адаб ал-муфрад. 110-ҳадис. 
19
Собиқ манба, 107- 108-ҳадис.


39
деган сарлавҳа остида алоҳида бир боб очган. 
Бу Имомнинг ҳадис маъноларини нечоғли чуқур 
англашидан дарак беради
20
”. 
Ушбу мулоҳазаларга қўшилган ҳолда яна 
қуйидагиларни илова қилмоқ жоиз. Фикримизча, 
ёнма-ён яшайдиган қўшнининг биринчи навбатда 
ҳадяга лойиқ бўлишига сабаб бўлувчи яна бошқа 
жиҳатлар ҳам бор: Ён қўшни яхши-ёмон кунларда 
ёнимизда туриб, боримизни ошириб, йўғимизни 
яшириб туради. Онда-сонда уйимизда содир 
бўладиган уруш-жанжал, шовқин-суронларимиздан 
ҳаммадан аввал азият чекиб, қийналади, лекин 
қисмат шу экан, дея сабр қилади. Мабодо бемаҳалда 
нотаниш одам эшигимизни тақиллатса, дарҳол 
кўриниш бериб, ёлғиз эмаслигимизни билдириб 
қўяди. Худо сақласин, уйимизда бирон фалокат 
рўй бергудек бўлса, биринчи бўлиб ён қўшнимиз 
ёрдамга шошилади. Хуллас, ён қўшнининг ўрни 
ва мавқеи катта. Шу боис ҳам унинг ҳаққи бошқа 
қўшнилардан олдинда туради. “Ён қўшним – жон 
қўшним” деган ҳикматли сўз ҳам бежиз эмас.
20
Санъоний. Субулу-с-салом фий шарҳи булуғи-л-маром.


40

Download 1,25 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   52




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish