Odam irsiy kasalliklarining klassifikatsiyasi

О‘roqsimon kamqonlik- hujayrada molekulalar faqat kerakli vaqtda va miqdorda sintezlanadi. Bu jarayondagi har bir hato oqsil sintezining buzilishiga sabab bо‘ladi. Oqibatda nasliy kasalliklar kelib chiqadi. Masalan: normal gemoglabin ( HbA) betta-B subbirliklarida 6- о‘rindagi aminokislota glutamat о‘rniga valin joylashishi tufayli yelib chiqadigan HbS gemoglabin sitez qilinishi о‘roqsimon kamqonlik deb ataladi. О‘roqsimon gen alleli geterozigota holatida о‘roqsimon shakldagi eritrotsitlar qisman yuzaga keladi va kislorod tashishga unchalik putur yetmaydi. О‘roqsimon anemiya alleli bо‘yicha geterozigota bо‘lgan shaxslar bezgak kasalligi bilan kam og‘riydilar. Chunonchi odamlarda bir zararli belgi (о‘roqsimon anemiya) ikkinchi foydali belgi (bezgakka chidamlilik) bitta gen ta’sirida bо‘ladi. Oqsil sintezidagi bunday fojeali о‘zgarish DNK dagi ya’ni gendagi defektga bog‘liq

• 
  О‘roqsimon kamqonlik- hujayrada molekulalar faqat kerakli vaqtda va miqdorda sintezlanadi. Bu jarayondagi har bir hato oqsil sintezining buzilishiga sabab bо‘ladi. Oqibatda nasliy kasalliklar kelib chiqadi. Masalan: normal gemoglabin ( HbA) betta-B subbirliklarida 6- о‘rindagi aminokislota glutamat о‘rniga valin joylashishi tufayli yelib chiqadigan HbS gemoglabin sitez qilinishi о‘roqsimon kamqonlik deb ataladi. О‘roqsimon gen alleli geterozigota holatida о‘roqsimon shakldagi eritrotsitlar qisman yuzaga keladi va kislorod tashishga unchalik putur yetmaydi. О‘roqsimon anemiya alleli bо‘yicha geterozigota bо‘lgan shaxslar bezgak kasalligi bilan kam og‘riydilar. Chunonchi odamlarda bir zararli belgi (о‘roqsimon anemiya) ikkinchi foydali belgi (bezgakka chidamlilik) bitta gen ta’sirida bо‘ladi. Oqsil sintezidagi bunday fojeali о‘zgarish DNK dagi ya’ni gendagi defektga bog‘liq
  

Test savollari

• 
  Test savollari
  
• 
  1.Respublika kardiomarkazi bilan hamkorlikda kardiomiopatsiya kasalligining irsiylanish qonuniyatlari kimlar tomonidan o’rganilmoqda?
  
• 
  1)Z.Bo’riyev; 2)G.Hamidullayeva; 3)B.Irisboyev;4) A.Ikromov; 5)O.T.Odilova;
  
• 
  6)S.Jatayev; 7)R.S.Muhamedov; 8)F.Muhamedxonova;
  
• 
  A)2,3 B)5,6 S)1,2 D)4,7
  
• 
  2. ……. transduksiya jarayoni deb ata­ladi?
  
• 
  A)Bitta bakteriyalar hujayrasidan ikkinchisiga faglar orqali genlarning o’tishiga
  
• 
  B)Ma’lum sharoitda bir organizm irsiy molekulasi har qanday bo’lagining ikkinchi organizm irsiy molekulasi tarkibiga birikish hodisasiga
  
• 
  S)Har qanday shtammga oid mutatsiya oqibatida o’zgarib, bir dona bakteriya bo’linib ko’payishi natijasida hosil bo’lgan hujayralar to’plamiga
  
• 
  D)Yot DNK bo’lagini rekombinant vektor konstruksiyalar vositasida ko’paytirishga
  
• 
  3. O’simlik irsiyatini o’zgartirish uchun jarayonlarni ketma-ketligini aniqlang?
  
• 
  1)Vektor konstruksiya hujayraga kiritiladi; 2)Transgen hujayradan sun’iy sharoitda yetuk o’simlik o’stiriladi; 3)Ahamiyatga ega bo’lgan gen ajratib olinadi va tuzilishi o’rganiladi;