Maklabning boshlang'ich sinf o’quvchilari katta va tayyorlov guruhlari olib
boriladigan ishlar mazmuni bilan tanishib boradilar va maktabda ta'Iim berishda
bolalar egallagan bilim, malaka va ko’nikmalarga asoslanadilar.
MTM bilan maktab pedagoglarining o'zaro aloqa o’rnatishlaridan ko zlangan
asosiy maqsad bolalarni zamon talabiga javob bcradigan darajada maktab ta'limiga
tayyorlash uchun o'quv tarbiyaviy ishlar bo'yicha maktab bilan maktabgacha ta'Iim
muassasasi
o'rtasida
mustaxkam
aloqa
o'rnatish,
bolalarning
maktabda
muvaftaqiyatli o'qib ketishlari uchun MTMsi va maktabda olib borilayotgan ta'lim-
tarbiyaviy
ishlami chuqur tahlil qilib, bu sohada yuqori natijalarga erishishdir.
Maktabgacha ta'Iim muassasasi bilan maktab o’rtasidagi aloqaning mazmuni va
shakllari yuqoridagi vazifalarga qarab belgijanadi.
MTMsi bilan maktab pedagogik tashviqot, metodik va amaliy masalalar
yuzasidan bir-biri bilan aloqa bog'laydi. Pedagogik tashviqot ishlari MTMsi
maktabga tayyorlov guruhi tarbiyachisining va birinchi sinf o’qituvchisini MTMning
maktabga tayyorlov guruhida va birinchi sinfda olib boriladigan ta'Iim-tarbiyaviy
ishlar vazifasi bilan tanishtirishni. maktabga tayyorlov guruhi va 1 sinf dasturi
mazmunini. tayyorlov guruhi bolalari va maktabdagi 1 sinf o'quvchilarining o’ziga
xos xususiyatlarini o’rganishni taqozo etadi. Mana shunday usulda ish olib borilganda
o'qituvchi va tarbiyachilar maktabni 1 sinf va MTMni tayyorlov guruhidagi bolalarga
xos bo4gan
yosh xususiyatlarini, ularning ruhiy tabiafmi, aqliy va ijtimoiy
rivojl^ptirshlarini tushunib, ularni maktabga tayyorlov masalalarini yaxshiroq anglab
olisljlarida yordam beradi.
Bu maqsadni amalga oshirishda maktabgacha ta'Iim muassasasi bilan maktab
o’rtasida quyidagicha konkret aloqa shakllari o’rnatiladi; o’qituvchi va tarbiyachilar
bolalarni maktabga tayyorlash va uzviylik masalalari bo’yicha, bolalarni maktabga
tayyorlash bo’yicha birgalikda o’tkaziladigan tadbirlarning
mosligini muhokama
qilish uchun seminar, pedagogik kengashlarda qatnashish, shuningdek bolalarning
yosh xususiyatlarini, ularning MTMdan maktabga o’tishlaridagi ruhiy qiyinchiliklar,
maktab sharoitiga qiynalmay moslashishlariga yordam beruvchi omillar bo'yicha
tarbiyachi va o’qituvchilar tomonidan tayyorlangan lektsiyalar orqali tajriba
almashuv va boshqalar kiradi.
Maktabgacha ta'Iim muassasasi bilan maktab o'rtasidagi uzviy aloqaning
pedagogik vazifasi MTMning tayyorlov guruhida va maktabning 1
sinfida olib
boriladigan ta'Iim-tarbiyaviy ishlami amalga oshiradigan faoliyat shakllari va usullari
bilan o'zaiu tanishishni taqozo etadi.
Bu masalada MTMning tayyorlov guruhi tarbiyachilari maktabning 1 sinfida
olib borilayotgan darslarni kuzatadilar va dars, mashg’ulotlardan keyin birgalikda
yig’ilishib uni muhokama qiladilar, ayrim metodikalar bo’yicha seminar -
praktikumlarda qatnashadilar: ilg’or tajribalar bilan o’rtoqlashish. bolalarni maktabga
tayyorlash bo’yicha yoki 1 sinfda bolalarga bilim berish bo’yicha
pedagogik
kengashlarni o’tkazadilar. YUqorida keltirilgan hamma ish shakllari va mazmumnini
amalga oshirishdan asosiy maqsad ilgari surilayotgan masalani har tomonlama tahlil
qilish, uni hal etishda uchraydigan kamchiliklarni aniqlash, bolalar bog’chasi va
maktabda olib boriladigan ta'lim-tarbiya ishlarini yanada takomillashtirish bo’yicha
aniq tavsiya va taklifiarni ishlab chiqishdir.
147
Maktabgacha ta'Iim muassasasi bilan maktab o'rtasidagi aloqaning amaliy
vazifasi, shundan iboratki, bir tomondan, o qituvchi MTMning tayyorlov guruhiga
borib o ’zining bo’lajak o'qituvchilari
bilan tanishib boradi, ikkinchi tomondan
tayyorlov guruhi tarbiyachilari o’zlarining sobiq tarbiyalanuvchilari birinchi sinlda
qanday o ’qiyotganini o’rganib boradilar. Bolalarni maktabga kuzatishda bar bir
bolaga aniq tavsifnoma beriladi.
Bu tavsifnomada tarbiyachi bar bir bolaning rivojlanisbidagi o ’ziga xos
xususiyatlarni ocbib beradi, bu o qituvcbiga bola bilan munosabatda bo'lganda
pedagogik nuqtai nazardan to’g'ri yondasbisbda yordam beradi. Tarbiyacbi bam o'z
navbatida 1 sinfga borgan bolalari bilan izcbil ravisbda aloqa bog’lab boradi.
darslarda
bevosita
qatnasbib
qanday
o’qiyotganlari,
xulqi,
o’qisbdagi
muvaffaqiyatsizliklari sababini o’qituvcbidan so’rasb orqali bam aniqlab boradi.
Bular bammasi tarbiyacbini bolalar bilan olib borgan ta'Iim tarbiyaviy isbidagi yutuq
va kamcbiliklarni bilib olisbga imkon yaratadi.
Tarbiyacbi va o’qituvcbilar ilg’or tajribalarni tarqatisb, tasbviqot, targ’ibot qilisb
maqsadida sbabar, rayon konferentsiyalarida qatnasbib fikr almasbadilar.
Maktabgacba ta’Iim muassasasi bilan maktab o’rtasidagi
uzviy aloqa samarali
bo'lisbi ucbun quyidagi sbartlarga rioya qilisb lozim. MTM bilan maktab o’rtasidagi
aloqa izcbil amalga osbirib borilisbi, u uzoq muddatga mo’ljallangan bo’lisbi, amalga
osbiriladigan isbiar, bal etiladigan masalalar rejali tusda bo’lisbi zarur.
Hamkorlik asosini birgalikda isbiash bo’yicha tuziigan istiqbol rejasi tashkil
etib, unda o ’zaro aloqaning bosb vazifasi, mazmuni, isb sbakllari, vaqti, bajarisb
ucbun javobgar shaxsiar ko’rsatilisbi lozim.
*
Maktab bilan MTM yii davomida mana sbunday aloqa o’rnatib bftrishi
natijasida ta' lim-tarbiyaviy ishlar yaxsbi natija beradi.
Bolalarni maktab o ’quvcbilariga yaqinlasbtirisb
sbakllari bam xilma-xil;
maktabga ekskursiya uyusbtirisb, maktab muzeyiga, sinf xonasiga, kutubxona,
ustaxonaga borisb, birgalikdagi masbg’ulotlar, bayram ertaliklari, musiqa-badiiy
kecbalar o’tkazisb, rasmiar hamda loy plastilindan yasalgan o ’yincboqiar
ko’rgazmasini tasbkil etisb va bosbqalardir.
Rejalar aniq, mazmunli bo’lsa va og’isbmay amalga osbirib borilsa,
birgalikdagi ishlar bo’yicha
istalgan natijalarga, muvaffaqiyatlarga erishish
mumkin. Bu esa bolalarni maktab ta’limiga tayyorlashda, ulaming maktabda
qiynalmay o ’qib ketishlarida yaxsbi samaralar beradi.
Do'stlaringiz bilan baham: 
