O 'z b e k I s t o n r e s p u b L i k a s I o L iy va o 'r t a m a X s u s

5. 

Bilim,  ko'nikma  va  malakalarni  tekshirish  darsi.  Us ta - 

xonadagi  h ar   bir  m as h g ' u l o t d a   o ' q u v c hi la rn i ng   bilim,   k o ' n i k m a  

va  m a l ak al a ri n i  tekshirishga  e 'ti bor  beriladi.  Shu  bi lan  birga  u l ar ­

ni  kompleks  tekshirish  maq sa di da   nazorat   ishlari  o ' tkaz ila di ,  bu 

kontrol  ishlar  max su s  darsl arda  a mal ga  oshiriladi.  Bu  darsl arda 

o 'quvchil ar   mustaqil  ishlayilar.  Sh un g a  ko'ra  ish  obyektlari  a l o h i ­

da  s inchi klab  t an l a n i s h i   ularni  tayyorlash  j ar ayo ni da   o' quvchil ar  

bilmaydi gan  m a ’l umot   va  m e h n a t   usullari  bo' lmasligi  kerak.

Nazor at   ishining  m a z m u n i   qaysi  sinfda  o' tkazilayotganiga 

qarab  belgilanadi.  5-sinfda  o' quvchilar  j u d a   ko' p  texnik  hujjatlar 

bo'yicha,  ya’ni  m e h n a t   topshirig'ini  bajarish  uc hun  z ar ur   h a m m a  

m a ’l umot lar   mavjud  bo'lgan  hujjatlar bo' yicha  ishlaydilar.  Shunda y 

qilib,  5-sinfda  aslida  o'quvchil arni ng  t exni k  hujjatlardan  foydala- 

nishi  va  b u y u m n i n g   berilgan  aniqligiga  erishish  malakalari  tekshi- 

riladi.  4-sinfda  nazorat  ishi  frontal  yo' sinda  o'tkazilishi  m u m k i n .  

0 ‘quvchilar keyingi  sinflarda  m a ’lumot lar to'la  b o l m a g a n   hujjatlar 

bilan  ishlay  boshlaydilar.  Shu  sababli  nazorat  ishlarida  o ‘quvchilar 

faqat  m ur a k k a b r o q   ishlov  berishni  bajarib  qolmay,  balki  c h u q ur  

bilimlarini  h a m   ko‘rsata  olishlari  kerak.  0 ‘quvchilar  c h iz m a l a r n i  

o'qishda.  asboblarni  tanlashda.   ishlov berish  izchilligida  o'zlar ini ng 

mustaqilliklarini  yetarli  darajada  ko'rsata  olishlari  u c hun  5—7-sinf- 

larda  bilim,  k o ' n i k m a   va  mal akal arni   tekshirish  darslarida  ish 

obyektlarini  h ar  xil lashtirish  h a m d a   mashg' ul otl arni   tashkil  qil ish­

ni ng  yakka  shaklini  q o i l a s h   ma'quldir.

7-sinfda  yakunlovchi   t ekshirish  ishi  o ‘tkazilishi  m u m k i n ,   bu 

ish  o ‘z  ichiga  s ta no k la rd a  met all arga  ishlov  berish,  c hi la ng ar l ik  

ishlari,  c h i l a n g a r - m e x a n i k   va  elekt romontaj   ishlarini  oladi.

164

---

0 ‘qituvchi  nazorat   ishlari  h a q i d a  o ' qu v e h il a rn i   ol di nda n  ogoh-  

lantirib  qo'yadi.

Ko 'r i b  chiqilgan  dars  tiplari  bilan  bir  qator da  m e h n a t   t a ’limi 

a ma l iy o ti da   k o ' pi n ch a   k omb i na ts iya la sh ga n  d a r s d a n   foydalanila- 

di,  bu  d a r s n i n g   tavsifli jihati  shuki,  u n d a   bir  v a qtni ng  o' zida  a h a ­

miyatga  ega  h ar   xil  t a ’limiy  vazifalar  bajariladi  (masalan.  yangi 

b i l i m l a r   berish  va  m al a ka la rn i   shakllantirish).