O. Yusupova

Nazorat uchun savol va topshiriqlar: 
1.O‗rta dengiz portlarida qanday til ―xalqaro til‖ va-
zifasini o‗taydi? 
2.
 
Xalqaro sun‘iy tillarga kiradigan tillarni ayting. 
3. ―Esperanto‖ tili kim tomonidan yaratilgan? 
4. Ginux ovulida yashovchi aholining tili nima deb 
nomlanadi? 
Adabiyotlar: 
1. Aliqulov Z. Boymirzayeva S. Sotsiolingvistika. – 
Samarqand: SamDU nashri, 2010. –B.71-75. 
2. Sodiqov A., Abduazizov A., Irisqulov M. Tilshunoslikka 
kirish. –Toshkent: O‗qituvchi, 1981. –B. 217-220. 
3. Ahmad A‘zam. Til nomusi. – Toshkent: Akademnashr, 
2013. –B.56. 
Quyidagi fikrlarga e‟tibor bering.
Esperanto – xalqaro muloqot uchun atayin yaratilgan sun‘iy 
til. Unda tabiiy tildagi kabi xilma-xil vazifalar va, eng muhimi, 
millatga mansublik yo‗q, shuning uchun uning ―hukmronligi‖ 
biron 
millatning 
ko‗nliga 
g‘ulu solmaydi. Bu til 
yaratilishidanoq faqat kommunikatsiya – aloqa qilish uchun 
moslangan. (N.Mahmudov). 
Dunyo 
tili 
–xalqaro kengashlarda, simpoziumlarda 
ishlatiluvchi, Birlashgan Millatlar Tashkilotida rasmiy tan 
olingan til. Bunga ingliz, xitoy, fransuz, arab tillari kiradi.
(A.Abduazizov). 
Millat paydo bo‗lishi bilan birga milliy til ham vujudga 
keladi. Milliy tilning yagonaligi xalq (elat) tilining tadrijiy 
taraqqiyoti orqasida shakllanadi. (O.Azizov). 
Shevalar tilning ildizlari, to‗g‘rirog‘i, buloqlari; ular ham 
qurib qolmasligi lozim. (A.A‘zam). 

---

41 
4-mavzu:Til va yozuv 
Reja: 
1.
Til va yozuv. 
2.
Yozuv turlari va taraqqiyot bosqichlari. 
3.
O‗lkamizda qo‗llanilgan yozuvlar.
Tayanch so‘z va iboralar
: yozuv,
 
piktografik yozuv, iyeroglifik 
yozuv,
mix(qoziq) yozuv,
fonetik yozuv, alifbe, finikiya, lotin, 
krill, oromiy, sug‟d, baqtriy, xorazmiy, turk-run,arab, uyg‟ur.