O. T. A L a V i y a, s h. Q. Q o d I r o V a. N. Q o d I r o V, s h. H. H a m r o q u L o V e. H. H a L i L o V



Download 5,05 Mb.
Pdf ko'rish
bet239/434
Sana30.06.2022
Hajmi5,05 Mb.
#718879
1   ...   235   236   237   238   239   240   241   242   ...   434
Bog'liq
Normal Fiziologiya (Alaviya O.T.)

Yurak indeksi
degan ibora ham q o 'lla n ila d i. Y urakning m inutlik 
hajm ining (1/min) tana yuzasiga (m 2) nisbati 
yu rak indeksi
deb ataladi. 
U ning k o 'rsatk ich lari erkaklar uchun 31/min.m2ga teng.
Y urakning m inutlik hajm ini Fik (1870 y) usuli y ordam ida aniqlash 
m um kin. Bu usul aniq u su llard an biri b o 'lis h ig a q aram ay, m a ’lum
274
I


n o q ulayliklarga ega b o 'lg a n lig i uchun boshqa usullar ham q o ‘llaniladi. 
A ylanib yurgan qon m iqdori 70 kg o g ‘irlikka ega b o 'lg a n erkaklarda 70­
80 ml ni tashkil qiladi (75-80 m l/kg), ayollarda esa sal ozroq (70 ml/kg). Bu 
k o 'rsa tk ic h jin s g a , yoshga, tan a tu zilish ig a, hay o t k echirish tarziga, 
jism oniy chiniqqanlikka va jism oniy rivojlanganlikka karab 50-dan 80 ml/ 
kg gacha b o 'lish i m um kin. A ylanib yurgan qon shartli ravishda ikkiga 
b o 'lin a d i: m u a y y a n p a y td a a y la n ib y u r u v c h i v a s ir k u ly a ts iy a d a
q a tn ash m ay d ig a n , y a ’ni d ep o lard ag i (talo q , jig a r, buy rak , o 'p k a va 
b o sh q a ) qon.
G em odinam ik holat o 'z g a rg a n d a depodagi qon, aylanishga chiqib, 
alm ashinib turadi. Q on d epolaridagi qon m iqdori aylanib yurgan qon 
m iqdoridan ikki baravar k o 'p deb hisoblanadi.
Yurak fa o liy a tin in g mexanik va tovush hodisalari.
Yurak o 'z ishi 
faoliyati davom ida m exanik va tovush hodisalari hosil qilishi m um kin. 
Bu h o disalam i qayd qilish usullari y ordam ida yurak faoliyati to 'g 'ris id a
tu sh u n c h ag a eg a b o 'lis h im iz m um kin. U q o v u rg 'a la r so h asid a chap 
tom ondan o 'r ta o 'm ro v c h iz ig 'id a n 1 sm ichkarida, y urak qisqargan 
v aqtda yurak turtkisini aniqlash m um kin. Yurak turtkisini paypaslash 
usuli y ordam ida aniqlanadi. B a’zi hollarda uni k o 'z bilan kuzatish ham 
m um kin. Q o rin ch a lar q isq a rg a n d a yurak, ellip s shakldan sharsim on 
shaklga o 'tad i. U ning u zunasiga o 'lch o v i kichrayib, k o 'n d ala n g o'lchovi 
kattalashadi. Q attiqlashgan yurakning chap qorinchasi k o 'k ra k qafasining 
ichki yuzasiga uriladi. D iastola vaqtida diafragm a tom onga osilib turgan 
y urak uchi, sisto lad a k o 'ta rilib , k o 'k ra k qafasin in g oldingi devoriga 
uriladi. B ulam ing ham m asi yurak turtkisini hosil qiladi.
Yurak faoliyatini m ex an ik ak tivlashuvini aniqlash uchun k o 'p la b
m axsus usullar q o 'llaniladi.

Download 5,05 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   235   236   237   238   239   240   241   242   ...   434




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish