О. Р. Райимбердиева бухгалтерия ҳисоби, ИҚтисодий таҳлил ва аудит

 
6-Мавзу: Пул маблағлари ҳисоби 
Ажратилган вақт – 2 соат 
Асосий саволлар: 
1. 
Пул маблағларининг корхона иқтисодиётидаги ўрни ва уларнинг асосий вазифалари. 
2. 
Пул маблағларининг туркумланиши ва уларнинг бухгалтерия ҳисобини юритишдаги 
ўрни ва аҳамияти. 
Мавзуга оид ибора ва тушунчалар:
Корхона пул маблағлари. Нақд пуллар. Нақд 
пулсиз ҳисоб-китоблар. Касса. Касса ҳужжатлари. Касса китоби. Касса инвентаризацияси. 
Ҳисоб китоб счёти. Валюта счёти. Чек дафтарчаси. Тўлов топшириқномаси. Акцепт. Тўлов 
талабномаси. Меъмориал ордер. Инкассо. Аккредитив. Касса китоби. Касса кирим-чиқим 
ордерлари. Тўлов қайдномалари. Далолотномалар. Касса ҳисоботи. Қисқа ва узоқ муддатли 
кредитлар. Банк кўчирмалари. 
Мавзуга оид муаммолар: 
1. 
Пул маблағларининг корхона иқтисодиётида муҳим рол ўйнайди. Бу фикрни изоҳлаб 
беринг ва ўз муносабатингизни билдиринг. 
1-савол бўйича дарс мақсади: 
Талабаларда корхона пул маблағлари тўғрисида 
тушунча ҳосил қилдириш. 
Идентив ўқув мақсадлари: 
1.1. 
Корхона пул маблағларининг вазифаларини айтиб бера олади.
 
1.2.
Корхона пул маблағлари ҳаракатини бухгалтерия ҳисоби счётларида акс эттира 
олади. 
1-савол баёни. Пул маблағларининг корхона иқтисодиётидаги ўрни ва уларнинг 
асосий вазифалари. 
Корхонада олиб бориладиган барча ҳисоб-китоблар асосини нақд ва 
нақд бўлмаган пуллар ташкил этади. Бозор иқтисодиёти шароитида нақд пулсиз ҳисоб 
китоблардан 
самарали 
фойдаланиш 
корхоналар 
иқтисодиётининг 
барқарор 
ривожланишининг таъминловчи асосий омилларидан биридир. Чунки корхоналар 
фаолиятининг узлуксиз давом этишини таъминлаш учун зарур ишлаб чиқариш захиралари ва 
меҳнат воситалари сотиб олиш, давлат бюджетидан ташқари фондлар учун тўловларни 
амалга ошириш учун маълум миқдорда нақд пулсиз ҳисоб китоблар талаб қилинади. Шунинг 
учун ҳам корхоналар мавжуд пул маблағларини юқорида кўрсатилган мақсадларга 
сарфлашда иқтисодий жиҳатдан манфаатли ва тежамли бўлган ҳамда корхонага ўз 
маблағларидан рационал фойдаланиш имконини беришни биринчи навбатда ҳисобга олиш 
зарур. Юқоридаги фикр ва мулоҳазалар ушбу мавзунинг долзарблигини белгилаб беради ва 
бозор муносабатлари шароитида корхоналарнинг пул маблағлари ва уларнинг харажати 
тўғрисидаги бошқарув аппарати учун зарур маълумотларни бухгалтерия шакллантириш 
кўрсатилиши мумкин: 1) ҳақиқий сотиб олиш таннархида ёки 2) ҳисоб баҳосида. 
Моддий қийматликларнинг