O ’qu V u sl ubiy m a jmu a

Tarixi arba’ ulus
” (To’rt ulus tarixi) nomli 
tarixiy asar hamda musiqa ilmiga bag’ishlangan 5 ta risola yozadi. Alisher Navoiy 
Ulug’bekka yuksak baho beradi: 
Temurxon naslidan Sulton Ulug’bek, Ki olam ko’rmadi sulton aningdek... 
Bilib bu nav’ ilmi Osmoniy, Ki ondin yozdi “Ziji Ko’ragoniy” 
Qiyomatga deganda yozdi ahli ayyom, Yozarla oning ahkomidin ahkom. 
Ulug’bekning astronomiya maktabini o’ziga xos akademiya deb atash mumkin. 
Ulug’bek tevaragiga uyushgan 100 dan ortiq olimlarni o’z bag’rida yetishtirgan nomi jaxonga 
mashxur Samarqand rasadxonasi shu vazifani o’tagan. “
Zubdai tavorix
” muallifi 
Hafizi 
Abro’
, “
Matlai sa’dayn va majmai 
bahrayn” nomli asarni yozgan 
Abdurazzoq 
Samarqandiy 
o’z asarlarini Temur va Temuriylar xukmronlik qilgan davrga bag’ishladilar. 
Mirxond 
“Ravzatus 
safo
” va 
Xondamir 
“
Habib us siyar
” nomli kitoblar yozib o’z 
asarlarining bir qismini Sulton Husayn xukmronlik qilgan davr voqealari bayoniga 
bag’ishladilar. 
Muinuddin Isfizoriy 
esa 
Hirot tarixi
ni yozdi.
“
Samarqand akademiyasi
” dastavval bundan 225 yil muqaddam frantsuz faylasufi, 
yozuvchisi va tarixchi olim 
Volter
(1694-1778) tomonidan e’tirof etilgan. “Ulug’bek 
Samarqandda bo’lib akademiyaga asos soldi, yer sharini o’lchashga buyurdi va astronomiya 
jadvallarini tuzishda ishtirok etdi” deb yozgan edi Volter bu xaqda. “Samarqand akademiyasi” 
1010 yil Xorazmning qadimiy poytaxti 
Gurganch
da tashkil etilgan “
Donishmandlar
uyi
” 
dan (
Ma’mun akademiyasi
) keyingi ikkinchi “
Dor ul-ilm
” edi.
Ulug’bek