O‘. Qo’ldoshev, F. Bakiyev

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

51 
 
Pronouns (Olmoshlar) 
1. Olmoshlarning quyidagi turlari bor: 1) Personal pronouns. 2) Possessive pronouns. 3. 
Reflexive pronouns. 4. Emphatic pronouns. 5. Demonstrative pronouns. 6. Indefinite pronouns. 
7) Reciprocal pronouns. 8. Interrogative pronouns. 9) Conjunctive pronouns 
1-qator 
olmoshlari
2-qator 
olmoshlari 
3-qator 
olmoshlari 
4-qator 
olmoshlari 
5-qator 
olmoshlari 
 
Pesonal 
pronouns
 
Objective 
pronouns 
Possessive pronouns 
 
Reflexive 
pronouns 
Conjunctive 
form 
Bog’langan shakl 
Absolute form 
Mustaqil shakl 
I, you, he, she, 
it, we, you, they
1.
Gapda ega 
vazifasida 
keladi. 
2.
Ega vazifasida 
kelgan otning 
o’rniga 
ishlatilishi 
mumkin.
3.
Kim? Nima? 
So’rog’iga javob 
bo’ladi.
Me, you, him, 
her, it, us, you, 
them 
1.
Asosan 
to’ldiruvchi 
vazifasida keladi.
2.
kimni, nimani, 
kimga, nimaga 
so’roqlariga 
javob bo’ladi.
3.
kesimdan 
keyin keladi.
4.
predloglardan 
keyin keladi.
My, your, his, 
her, its, our, 
your, their 
1.
Kimning, 
nimaning 
so’roqlariga 
javob bo’ladi.
2.
Aniqlovchi 
vazifasid keladi.
3
. Doimo otga 
bog’lanib kealdi.
Mine, yours, his, 
hers, its, ours, 
yours, theirs 
1
. kimniki, 
nimaniki 
so’roqlariga 
javob bo’ladi.
2
. orqasidan ot 
kelmaydi.
Myself, yourself, 
himself, herself, 
itself, ourselves, 
yourselves, 
themselves 
1. 
Ega 
va 
to’ldiruvchi 
bir 
shaxsni 
ifodalaganda 
ishlatiladi.
Personal pronouns 
(kishilik olmoshlari) 
I
– men, 
you –
sen, 
He - 
u (o’g’il), 
She - 
u (qiz), 
It
- u (jonsiz), 
We – 
biz, 
You – 
siz, 
They -
ular 
1.
Bu olmoshlar gapda ko’pincha ega vazifasida keladi. Asosan gapning boshida keladi. Bular 
asosiy fe’llardan keyin va “
to, with, in, on
” kabi predloglardan keyin ham ishlatilmaydi.
2.
You
olmoshi barcha kishilarni nazarda tutib gapirganda ham ishlatilishi mumkin: 
You 
can’t use “did” in the present simple tense. Siz “did”ni hozirgi oddiy zamonda ishlata olmaysiz
.
3. She
– olmoshi ba’zan jonsiz narsalarga nisbatan ham ishlatiladi, ayniqsa davlat, 
mashina, samolyot, kema nomlari o’rniga: 
Look at my new car. She is a beauty. Qara yangi 
mashinamga. U go’zal. We like our England. She is very immense. Biz Angliyani yoqtiramiz. 
Uning bag’ri juda keng
.
4. They
– olmoshi esa asosan “
They say
” (aytishlaricha) birikmasida butun odamlarni 
nazarda tutgan holda ishlatiladi: 
They say Anvar eats 25 eggs a day. Aytishlaricha Anvar bir 
kunda 25ta tuxum yeyarkan
.
5. It
– olmoshi noma’lum kishini aniq aytishda yoki biror kishini shaxsini aniqlashda 
kishilarga nisbatan ham ishlatiladi: 
Who is Tom? It’s me. Who is knocking at the door? I think it’s 
Tom. Eshikni kim taqqilatyapti? Menimcha u Tom.
Shuningdek It olmoshi
ob-havo, vaqt, 
masofa va barcha tur o’lchovlar haqidagi shaxssiz gaplarda ega vazifasida keladi, ammo tarjima 
qilinmaydi: 
It is snowing. Qor yog’yapti. It is cold. Sovuq. It is 7 o’clock. Soat 7. It is six km. Olti 
kilometr.
6.
Ingliz tilida olmoshlar uchun 
2 ta kelishik
mavjud. Kishilik olmoshlari uchun Bosh kelishik 
va Tushum kelishiklari bor. Gapda to’ldiruvchi vazifasida kelgan kishilik olmoshlari tushum 
kelishigi vazifasida bo’ladi: Nominative Case (Bosh kelishik): I, You, He, She, It, We, You, They.

---

52 
Objective Case (Tushum kelishigi): Me – meni, menga, You – seni, senga, Him – uni, unga, Her – 
uni, unga, It – uni, unga, Us – bizni, bizga, You – sizni, sizga, Them – ularni, ularga.
7.
Gapda 
predloglardan keyin tushum kelishigi
shaklidagi olmoshlar ishlatiladi: 
He told a 
story to me. U menga hikoya aytib berdi.
8.
Kishilik olmoshlari ot-kesimning bir qismi bo’lib kelsa yoki 
than (
-ga qaraganda),