O karimova huquqshunoslik

A. Topshiriqni mehnat qonuniga kiritilgan yangiliklar
asosida bajaring.
B. Rahbarga qonun doirasida ish ko‘rish lozimligini isbot-
lab bering.
6. Bolasi 3 yoshga to‘lgunga qadar o‘z hisobidan ta’til ol-
gan xodim ishga bir oy oldindan keldi va ariza berdi. Rahbar
uning o‘rnida boshqa xodim ishlashini, unga bir oydan
keyingina xodimni o‘z vazifasiga qo‘yishini bildirdi.
A. Kim haq?
B. Xodim o‘rniga ishga olingan shaxs bilan mehnat
munosabati qanday tugatiladi?
Topshiriqni qonun asosida bajaring.
7. 17 yoshli xodim ishdan bir soat oldin ketishini bildirib,
rahbardan ruxsat so‘radi. Rahbar hamma bilan bir vaqtda ish-
dan ketish kerakligini aytdi. 
A. Kim haq?
B. Voyaga yetmagan shaxs kuniga, haftasiga necha soat
ishlaydi?
8. Bob mavzulariga oid 5—10 ta test tuzib keling.
104
Huquqshunoslik

---

105
VI b o b. Oila huquqi asoslari
VI b o b
OILA HUQUQI ASOSLARI
Oila huquqi tushunchasi, maqsadi, vazifasi
Ma’lumki ibtidoiy jamoa tuzumidan boshlab nikoh
munosabatlari mavjud. Ilk davrda odamlar bilar-bilmas
er-xotin, ota-ona, farzand tuyg‘ularini his qilib, bir-birlari
orasida burchlarini ham bajarar edilar. Avvalo, bu muno -
sabatlar «guruh nikoh», keyinchalik «juft nikoh» deb atal-
di. Jamiyatda inson ongi rivoj topgan sari nikoh muno -
sabatlarida ham o‘zga 
rishlar yuzaga keldi. Jamiyatdagi
urug‘chilik davri — onalik davridan patriarxat — otalik
davriga o‘ta boshladi. Bu davrga kelib erkaklarda o‘z xoti -
niga, ulardan tug‘ilgan farzandlarga, topilgan daroma diga
o‘zi ega bo‘lish tuyg‘usi vujudga keldi. Bu davr siviliza -
tsiya deb atalib, yakka nikoh — monogamiyaning kelib 
chiqishiga asos soladi. Shunday qilib, nikoh muno saba -
tidagi o‘zgarishlar oilada ham ulkan o‘zgarish tug‘dirdi.
Urug‘chilik davrida ham, bugun ham oilaviy muno -
sabatdagilarning asosiy maqsadi bir-birlariga yordam
berish, tarbiyalash, g‘amxo‘rlik qilish xusu 
siyatlari bilan
bog‘liq bo‘lib, bu tashkilotda eng yaqin insonlar birlash-
di. Ma’lumki, kishi oilada rivojlanadi, kamol topadi.
Mustaqil respublikamiz kelajagiga o‘z hissasini qo‘ 
sha -
digan shaxs eng avvalo oilada tarbiyalanadi.