O. F. Fayzullayev, O. O. Fayzullayev, M. S. Bahronova



Download 2,39 Mb.
bet57/66
Sana11.07.2022
Hajmi2,39 Mb.
#777052
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   66
Bog'liq
Mas va mashqlar ishlanish yo\'llari

Ikkinchi usul. Reaksiya tenglamasiga ko‘ra metalldan hosil bo‘lgan gidroksidning massasi: va oksiddan hosil bo‘lgan gidroksidning massasi bo‘ladi. Shularni hisobga olib, masalaning shartiga binoan quyidagi tenglamalar sistemasini tuzamiz:

Sistemadagi birinchi tenglama qiymatlarini ikkinchi tenglamaga qo‘ysak:

hosil bo‘ladi. Mazkur tenglamaga ketma-ket metallarning molyar (M) massalarini qo‘ysak, masala shartini kaliy qanoatlantiradi. Echimning qolgan qismi yuqoridagidan farq qilmaydi.
14.3. 14,15 g massali uchta tuz aralashmasi kuydirilganda 2,24 l (n.sh) gaz hosil bo‘lgan. Shu gazda 4,8 g magniy yondirilishi mumkin. Birinchi tuzda 31,84 % kaliy va 28,98 % noma’lum element va kislorod bor. Ikkinchi tuzda azot o‘zining yuqori oksidlanish darajasida, undagi kaliyning massa ulushi 38,614 %. Bundan tashqari tuz tarkibida kislorod ham bor. Uchinchi tuzning massasi olingan gazning massasidan 2,735 marta engil, unda 60,683 % noma’lum galogen va natriy bor. Boshlang‘ich aralashmadagi tuzlarning massalari va miqdorlari topilsin.
Yechish: Birinchi tuz uchun KxRyOz formulani yozish mumkin. Uning formulasini topish uchun O=100–(31,84+28,98)=39,18
ni hisoblaymiz.


Bu qiymatlardan birinchi tuzning KClO3 ekanligi ko‘rinadi. Masalaning sharti asosida ikkinchi tuzning KNO3 ekanligini gumon qilish mumkin. Tuzning tarkibi gumonga to‘g‘ri kelishini tasdiqlash uchun berilganlar asosida Kx(NO3)y ni tuzib,
ekanligini aniqlaymiz va
Demak, gumon to‘g‘ri. Uchinchi tuz tarkibidagi natriyning massa ulushi .
Bundan Demak, uchinchi tuz NaCl ekan.
Bu uch tuzning ikkitasidan gaz – kislorod ajralib chiqishi mumkin:
2KClO3=2KCl+3O2. 2KNO3=2KNO2+O2.
Ajralib chiqqan kislorod 4,8 g magniyni yondirishga etganligi uchun: 2Mg+O2=2MgO. 2·24:4,8=32:x. x=3,2 g O2.
Buncha miqdor kislorod l keladi. Uchinchi tuzning massasi kislorodning massasidan 2,735 marta engil bo‘lganligi uchun natriy xloridning massasi: g. Qolgan tuzlar: KClO3 va KNO3 larning umumiy massasi: m=14,15–1,17=12,98 g.
KClO3 x, KNO3 y deb olsak va aniqlangan qiymatlar hamda yuqoridagi reaksiya tenglamalaridan foydalansak:
2·122,5:x=3·22,4:a. a=67,2x/245=0,274x.
2·101:y=22,4:b. b=22,4y/202=0,11y)

Tenglamalar sistemasini echganda y=8,03 g KNO3 va x=4,95 g KClO3 borligi topiladi. Aniqlangan qiymatlar asosida tuzlarning modda miqdorlari hisoblanadi:
mol; mol;
mol.
14.4. Ekvimolekulyar miqdorlarda olingan ikki valentli metallar karbonatlaridan tayyorlangan aralashma qizdirilganda aralashmaning massasi boshlang‘ich massasiga ko‘ra 32,33 % ga kamaygan. Qaysi metallarning karbonatlari olingan bo‘lishi mumkin?
Yechish: Reaksiya tenglamasini tuzamiz:
MCO3+MeCO3=MO+MeO+2CO2.
Masalani yechish uchun qoldiqning massa ulushini topamiz: =100–32,33=67,67 %. Shu asosda quyidagi tenglamani tuzish mumkin:
Tenglamaga tegishli qiymatlar qo‘yilsa,
0,6767(M+Me+120)=M+Me+32.
Bundan M=152,18–Me hosil bo’ladi. Ko‘rinadiki, metalning nisbiy atom massasi 150 dan kichik bo‘lishi kerak. Me ning o‘rniga turli metallarning nisbiy atom massalarini qo‘yib, M ni topish mumkin:
M=152–24=128. 24 – Mg; 128 – bunday metall yo‘q.

Download 2,39 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   66




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish