O. F. Fayzullayev, O. O. Fayzullayev, M. S. Bahronova



Download 2,39 Mb.
bet56/66
Sana11.07.2022
Hajmi2,39 Mb.
#777052
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   66
Bog'liq
Mas va mashqlar ishlanish yo\'llari

14.1. Kimyoviy formulalar boyicha hisoblashlar
14.1. Ikkita ishqoriy metallning 30,4 g aralashmasi suv bilan toliq ta’sirlashganda 3.36 l gaz ajralib chiqqan bolsa, aralashmadagi ishqoriy metallarni va ularning massa ulushlarini toping.
Yechish: Dastlab kimyoviy reaksiyalarning tenglamalarini tuzamiz:
2Mx+2H2O2MxOH+H2; (1) 2My+2H2O2MyOH+H2 (2).

  1. tenglamaga ko‘ra 2Mx:mx=22,4:a; bundan

  2. Tenglamaga ko‘ra 2My:my=22,4:b; bundan

Hosil qilinganlar va masala shartida berilganlar asosida quyidagi ikki noma’lumli tenglamalar sistemasini tuzamiz:

Tenglamalar sistemasini quyidagicha o‘zgartirib yozish mumkin:

Ikkinchi tenglamadan vx=0,3–vy. Bu qiymatni birinchi tenglamaga qo‘ysak: (0,3–vy)Mx+vyMy=30,4 olinadi, bundan
(3)
Masala sharti bo‘yicha hosil bo‘lgan gazning miqdori
mol.
Reaksiya tenglamasi bo‘yicha 2 mol metalldan 1 mol gaz hosil bo‘lganligi uchun metallarning jami miqdori 0,3 mol bo‘ladi. (Hosil bo’lgan gazning miqdori metallar miqdorining yarmiga tengligidan: va Mx=202,67–My hosil bo’ladi. Bundan My ning miqdori 202 dan katta emasligi, metallarning jami miqdori 0,3 mol ekanligidan va Mx=101,33–My bo‘ladi, bundan Mx 101 dan kichik emasligi ko’rinib turibdi).
Hosil qilingan (3) tenglamaga ketma-ket ishqoriy metallarning nisbiy atom massalari va modda miqdorlarini qo‘yib:
,
ya’ni aralashmada 0,1 mol seziy va 0,2 mol rubidiy bor ekanligini topamiz. Ularning massalari:
mRb=0,2·85,5=17,1 g va mCs=0,1·133=13,3 g
bo‘lib, massa ulushlari:
Rb=0,5625 yoki 56,25 %, Cs=0,4375 yoki 43,75 %.
14.2. 1,40 g massali ishqoriy metall va uning oksidi aralashmasi suv bilan reaksiyaga kirishganda 1,79 g ishqor hosil bo‘lgan. Aralashmaning sifat va miqdor tarkibini aniqlang.
Yechish: Masalani ikki usulda yechish mumkin.
Birinchi usul. Reaksiya tenglamalari:
2Me+2H2O=2MeOH+H2. Me2O+H2O=2MeOH.
Masala shartiga binoan hosil bo‘lgan gidroksid massasi boshlang’ich moddalar massasidan qancha ortiqligini topamiz: 1,79:1,40=1,28 marta.
Masalani yechish uchun ishqoriy metallar gidroksidlarining metallar va metallar oksidlari massalariga nisbatlarini aniqlaymiz:




Li

Na

K

Rb

Cs

MeOH/Me

3,43

1,74

1,44

1,20

1,13

MeOH/Me2O

1,53

1,35

1,21

1,09

1,02

Aralashma uchun topilgan nisbat MeOH/Me va MeOH/Me2O nisbat oralig‘ida bo‘lishi kerak. Bu shartni kaliy va kaliy oksidi qanoatlantiradi. Demak, aralashma kaliy va uning oksididan iborat ekan. Masalaning sharti va yuqoridagi tenglamalar asosida quyidagi ikki noma’lumli tenglamalar sistemasini tuzamiz:
x=0,5 g, y=0,9 g.

Download 2,39 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   66




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish