O. A. H u s in o V patologik fiziologiyadan amaliyot darslari uchun



Download 11,17 Mb.
Pdf ko'rish
bet132/261
Sana14.02.2022
Hajmi11,17 Mb.
#448095
1   ...   128   129   130   131   132   133   134   135   ...   261
Bog'liq
Patol.-fiziol.-amal.-darsl.-uchun-qoll.-Husinov-O.A.-2008-y.

M ielotoksik agranulotsitoz
sitostatik omillar (ionlovchi nur, d o ri- 
darm onlar) ta ’siri natijasida vujudga keladi va ulam ing m iqdori va 
ekspozitsiyasiga b og‘liq b o ‘lib, odatda sek in -asta rivojlanadi; unga 
le y k o p e n iy a n in g tro m b o ts ito p e n iy a va k o 'p in c h a anem iya bilan 
birgalik d a q o 's h ilib kelishi, y a ’ni pansitopeniya shaklida uchrashi 
x o sd ir. A g ra n u lo ts ito z c h o 'q q is id a q izil k o 'm ik d a g ran u lo tsita r, 
s h u n in g d e k e r itr o ts ita r e le m e n tla rn in g va m e g a k a rio ts itla m in g
y o ‘qolishi kuzatiladi.
Im m u n a g ra n u lo tsito z
a so sa n ik k i tu rd a b o 'la d i: g ap ten li va 
a u to im m u n li (tiz im li q izil y u g u ru k d a v a b a ’zi b o shqa im m unli 
p a to lo g iy a sh a k lla rid a), sh u n in g d ek izo im m un li (yangi tu g 'ilg a n
c h a q a lo q la rd a , b a ’zan g e m o tra n s fu z iy a d a n k e y in ) ham b o 'lis h i 
m um kin.
Leykotsitozlarda va leykopeniyalarda leykoformula va leykotsitar 
profilning o'zgarishlari kuzatiladi. Leykotsitlar ayrim turlari sonining 
ko'payishi yoki kamayishi, ulam ing umumiy soni m e’yoriy, ko'paygan 
y o k i k a m a y g a n lig ig a b o g 'liq h o ld a , n isb iy yoki m u tlaq b o 'lis h i 
m um kin. M asalan, lim fotsitlar foizining oshishi (60% ), leykotsitlar 
umumiy sonining kamayishida kuzatilsa, nisbiy limfatsitozni anglatadi. 
Chunki bu hujayralaming mutlaq soni m e’yoriy ko'rsatkichlar atrofida 
b o 'lish i m um kin. Shu bilan bir qatorda leykotsitlar ayrim shakllarini 
nisbiy ko'rsatkichlarining kamayishi, leykotsitlaming umumiy miqdori 
o s h g a n h o la td a bu h u ja y ra la r s o n in in g h a li c h in d a n ham
k am ayg an ligidan darak berm aydi. C hunki ulam ing 1 m kl qondagi 
m utlaq m iqdori m e’yoriy yoki hatto oshgan bo'lishi mumkin.
L e y k o ts itla r s o n i, u la rn in g a y rim s h a k lla rin in g n isb a ti va 
m o rfo lo g iy a s in in g o 'z g a r is h i k a s a llik q o 'z g 'a tu v c h in in g tu ri, 
virulentligi, kechish xarakteri va patologik jarayonning tarqalishiga, 
organizm ning individual reaksiyasiga bog'liq.
Yadro s iljis h i -
bu y a d ro s i se g m e n tla sh m a g a n (y o sh ) va 
segm entlashgan neytrofillar nisbatining o'zgarishidir. U yadro siljishi 
indeksini hisoblash y o 'li bilan aniqlanadi. M e’yorida yadro siljishi 
indeksi (Bobrov indeksi) 1/15 yoki 0,06-0,08 ga teng. Chap va o'ng 
to m o n g a y ad ro siljish i farq lan ad i. C h ap tom onga siljish neytrofil 
qatoridagi hujayralam ing yasharganligini bildiradi.


Y adroning c h a p g a s iljis h in in g q u y id a g i tu rla ri m av ju d . 1) 
regenerativ siljish - granulotsitopoez reaktivligi faolligining ko ‘rsatkichi 
b o ‘lib hisob lan adi (yuqori b o ‘lm agan um um iy ley k o tsito z fonida 
tayoqcha yadrolilar va metamielotsitlar miqdori oshgan, bitta-yarim ta 
m ie lo ts itla r u c h ra y d i); 2) g ip erreg e n e ra tiv (le y k e m o id ) s iljis h -
leykopoetik to ‘qim aning haddan tashqari giperplaziyasi, hujayralar 
yetilishining buzilishi va qon tarkibining yasharishini aks ettiradi. Bu 
paytda tayoqcha yadroli granulote’tlar va m etam ielotsitlar soni keskin 
oshadi, m ielotsitlar, prom ielotsU lar paydo b o ‘ladi; leykotsitlarning 
um um iy soni oshg an , o ‘zg arm ag an v a h a tto , m ie lo id kurtak n in g
faollashgandan keyin holdan toyishi n atijasida, kam aygan b o 'lish i 
mumkin; 3) degenerativ siljish - levkopoezning susayishi va chuqur 
b u zilish id an d arak beradi. L eykogram m ada um um iy leyk op eniy a 
fonida sitoplazmasi va yadrosi degenerativ o ‘zgargan tayoqcha yadroli 
n e y tro fil g ra n u lo tsitla r k o ‘p a y a d i, s e g m e n ty a d ro lila r k am ay ad i, 
m etam ielo-tsitlar esa uchramaydi; 4) regenerativ - degenerativ siljish 
q iz il k o ‘m ik da p a to lo g ik o ‘z g a rg a n va y e tilis h i b u z ilg a n
le y k o ts itla rn in g m e ’y o rid a n k o ‘p ish la b c h iq a r ilis h i b ila n
xarakterlanadi. Bunda leykotsitoz kuzatilib, qon surtmasida degenerativ 
o ‘zgarishlar bilan tayoqcha yadroli granulotsitlar, m etam ielotsitlar va 
m ielotsitlar soni ko ‘payadi.
Neytrofillar degeneratsiyasining belgilari quyidagilardan iborat; 1) 
toksogen donadorlik - sitoplazm ada o q sillam in g infeksion (toksik) 
a g e n t t a ’siri o s tid a k o a g u la ts iy a s i n a tija s id a q o ‘p o l, in te n s iv
bo‘yaladigan donachalar paydo bo‘lishi; toksogen donachalar yiringli- 
s e p tik ja ra y o n la rd a (p e rito n it, fle g m o n a va h .k .) k u z a tila d i; 2) 
K nyazkov-D ele tanachalari - bazofiliyaning sitoplazmadagi och-ko‘k 
k o ‘rinishda, turli cho‘km alar shaklida uchraydigan qoldiqlari: qizamiq, 
o ‘pka zotiljami va boshqa infeksiyalarda kuzatiladi; 3) sitoplazmaning 
vakuolizatsiyasi hujayralam ing yog‘li degeneratsiyasi natijasida hosil 
bo‘ladi. Preparat spirt bilan fiksatsiya qilinganda yog‘ eriydi va bo‘yoqni 
o ‘zig a olm aydigan b o ‘sh!iqlar (vakuolalar) paydo b o ‘ladi (teshikli 
leykotsitlar). V akuolizatsiya sepsisning o g ‘ir shakllari, abssess, nur 
kasalligida uchraydi.
Yadroning o ‘ng tom oniga siljishi yosh hujayralarning kamayishi 
y o k i to ‘la y o ‘qo lish i va seg m e n ty ad ro li n e y tro filla rn in g oshishi, 
gipersegm entatsiyalashgan (5 -6 segmentgacha) hujayralarning paydo 
b o ‘lishi bilan tavsiflanadi. 0 ‘ng tomonga siljish granulotsitopoezning 
susayib qolganidan darak beradi.



Download 11,17 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   128   129   130   131   132   133   134   135   ...   261




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish