O ’ zb e k I s t o n r e s p u b L i k a s I q I s h L o q V a s u V x o ’ j a L i g I v a zi r L i g I samarqand qishloq xo’jalik instituti

001.004.031. БМИ. 2014 й. 
 
KIRISH 
Eshonqulov M 
Тilavov X 
Ишнязова Ш.А 

---

46 
Tabiatning ekologik holatiga ta’sir etadigan sanoatlardang biri konserva 
sanoati hisoblanadi. Lekin, bu sanoat korxonalari boshqa sanoat korxonalariga 
nisbatan tabiatning ekologik holatiga kamroq salbiy ta’sir etadi. 
Biz loyihalayotgan qayta ishlash korxonasining oqova suvlari va bug’ qozon 
sexlaridan chiqayotgavn gazlar qoldiqlari va ishlab chiqish natijasida hosil 
bo’ladigan og’ir metallar tuzlari bilan ifloslashi mumkin. Loyihalashdan maqsad 
nafaqat atrof-muhit muhofazasi balki, ekologik jihatdan toza mahsulot 
chiqarishdir. Chunki, yuqorida sanab o’tilgan omillar ishlab chiqiladigan 
mahsulotga o’z ta’sirini ko’rsatishi mumkin. Bu borada bir qator tadbirlarni amalga 
oshirish ko’zda tutilgan. Ular quyidagilardan iborat. 
Birinchidan:
xom ashyo yetkazilib beriladigan tuman ekologik holatini 
yaxshilash. Bu o’z navbatida yetkazilib beriladigan xom ashyoning ekologik 
jihatdan toza bo’lishligini ta’minlaydi. Shu bilan birga xom ashyoni 
laboratoriyalarda toksin moddalar borligiga tekshirib boriladi. Bu esa ishlab 
chiqiladigan mahsulotning ekologik jihatdan tozaliligini ta’minlaydi.
 
Ikkinchidan:
bizga ma’lumki, loyihalanayotgan korxonada bug’ qozon sexi 
qurilib, u sexning trubalaridan toksin moddalar, ya’ni har xil og’ir metallarning 
oksidlari atmosferaga chiqarilib tashlanishi mumkin.
 
Shuning uchun bug’ qozonning, zaharli gazlarni chiqarib tashlash quvurlariga 
maxsus tozalash qurilmasi o’rnatilinadi. Bu tuman ekologik holatiga salbiy ta’sir 
ko’rsatmaydi. Bu maqsadga muvofiqdir.
 
Uchinchidan: 
konserva sanoatida ishlatilinadigan asosiy tabiiy resurslardan 
biri bu suv hisoblanib, texnologik jarayonlarning asosiy qismi suv yoki suv 
bug’isiz amalga oshirilmaydi. Shuning uchun korxonaning asosiy chiqindilaridan 
biri oqova suvlari hisoblanadi. Konserva sanoatida ishlatilinadigan suvlar asosan 
ikki turga bo’linadi: texnologik maqsadlarda ishlatilinadigan va texnik 
maqsadlarda ishlatilinadigan suvlar. Texnologik maqsadlarda ishlatilinadigan 
suvlar tuman suv tarmog’idan olinadi yoki maxsus artizian quduqlari qazilib yer 
ustidan suv olinib ishlatilinadi. Texnik maqsadlarda ishlatilinadigan suv ariqlardan 
yoki kanallardan olinadi. 
Бажарди 
Рахбар
Tilavov X 
Eshonqulov M