О. Қ у д р а т о в с а н о а т э к о л о г и я с и

мумкин. Ишлаб чиқаришнинг баъзи чиқиндилари 
таркибида
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

хром, қалай, мишьяк ва бошқа заҳарли модцаларнинг бирикмала-
ри бор, улар тупроқцан ўсимликлар ва ҳайвонлар орқали одам ор-
ганизмига тушади. Канцероген хоссаларга эга бўлган асбест чан-
гининг ажралиши жуда хавфли. Шунинг учун саноат томонидан
хом ашёни тежамли сарфлаш ва чиқиндиларни умуман камайти-
риш, ҳосил бўлган чиқиндиларни фойдали маҳсулотларга қайта
ишлаш чоралари кўрилмоқца, Ўзбекистон Республикасида табиий
муҳит ўлчамларини назорат қиладиган хизмат (мониторнинг)
ташкил этилган. Бу хизмат тупроқцаги турли модцалар - ўғитлар,
пестициплар, заҳарли моддалар миқцорини аниқлайди, уларнинг
концентрациясининг юқорипигини аниқлаганда керакли чоралар
кўради. Антропоген мониторнинг - инсоннинг хўжалик фаолияти
билан вужудга келган табиий муҳитдаги ўзгаришларни кузатиш
ва назорат қилиш тизимидир. Бу тизим табиий муҳитнинг ҳолати
тўғрисида ҳар томонлама ахборот манбаи сифатида зарур бўлиб,
ноқулай муҳитларни аниқлавди, муҳитнинг зарарли ўзгаришлари-
ни олдини олади ва келажакдаги унинг ҳолати ҳақида илмий тах-
минлар ва ундан рационал фойдаланиш усулларини ишлаб
чиқади.
1.12. Гидросфера
Ердаги сув заҳираси. Океан ва
денгизлар ер шари юзасининг 70 %
дан ортиғини қоплайди. Кўллар ва
дарёлар қуруқликнинг қарийиб 3%
ни эгаллайди. Қуруқликнинг 16 млн. кв. кмни музликлар қоплай-
ди. Ботқоқлар ва ботқоқланган ерлар 6 млн. кв км ни эгаллайди.
Буларнинг ҳаммаси бизнинг планетамизда сув заҳиралари чексиз-
дек тасаввур ҳосил қилади. Бироқ чучук сув бутун сув ресурсла-