Nr I vendimit Data palët faqe

II. Vendimet e gjykatave dhe arsyetimi i tyre:
7. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tropojë, me vendimin nr.263, datë 11.11.2010 ka vendosur:

Pranimin e kërkesëpadisë.

Detyrimin e palës së paditur Degës së Thesarit të Rrethit Tropojë, të paguaj në favor të paditësit Shpëtim Gjyriqi shumën prej 2.202.000 (dymilion e dyqind e dymijë) lekë, e cila përfaqëson masën e kompensimit për burgim të padrejtë.

8. Gjykata e rrethit gjyqësor ndër të tjera arsyeton:

Gjykata çmon se për këto 734 ditë paraburgim të vuajtura paditësi duhet të kompensohet me një shumë prej 3.000 (tremijë) lekë në ditë dhe kjo shumë kompensimi është mëse e mjaftueshme për rastin konkret.

Në caktimin e kësaj shume, gjykata ka parasysh kriterin pasurore të kërkesës, qëllimin që ka dashur të realizojë ligjvënësi nëpërmjet parashikimeve për këtë kategori personash ku nëpërmjet dispozitave të posaçme për rehabilitimin e tyre dhe këtu është fjala jo vetëm për rehabilitimin në kuptimin e gjërë të fjalës, por për rehabilitimin në kuptimin e arsyeshme për përmirësimin e gjendjes se tij ekonomike. Paditësi gjatë kohës së qëndrimit në burg ka qenë i martuar dhe me fëmijë dhe gjendja ekonomike e tij është renduar gjithnjë e më shumë.

Gjykata në përfundim të hetimit gjyqësor, pasi bëri harmonizimin e të gjitha provave njëra me tjetrën çmon se kërkesa e paditësit është e bazuar është paraqitur brenda periudhës 3 vjeçare nga dita që është dhënë vendimi i pushimit dhe në ligjin nr.9381, datë 28.04.2005, neni 9, 268, 269 të Kodit të Procedurës Penale dhe në prova dhe si e tillë duhet pranuar.

9. Gjykata e Apelit Shkodër, me të njëjtin arsyetim me vendimin nr.246, datë 27.05.2013, ka vendosur:

Lënien në fuqi të vendimit nr.263, datë 11.11.2010 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tropojë.
III. Ligji i zbatueshëm:
10. Në nenin 44 të Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë parashikohet se:

Kushdo ka të drejtë të rehabilitohet dhe/ose të zhdëmtohet në përputhje me ligjin, në rast se është dëmtuar për shkak të një akti, veprimi ose mosveprimi të paligjshëm të organeve shtetërore.
11. Në nenin 9 të Kodit të Procedurës Penale parashikohet se:

Personave që procedohen në kundërshtim me ligjin ose dënohen pa të drejtë u kthehen të drejtat dhe shpërblehen për dëmin e pësuar...

12. Në nenin 268 të Kodit të Procedurës Penale, është parashikuar se:

Ai që është deklaruar i pafajshëm me vendim të formës së prerë ka të drejtën e kompensimit për paraburgimin e vuajtur, me përjashtim të rasteve kur është provuar që vendimi i gabuar ose moszbulimi në kohën e duhur i faktit të panjohur është shkaktuar tërësisht ose pjesërisht prej tij. Kjo dispozitë, zbatohet edhe në favor të personit për të cilin është vendosur pushimi i çështjes nga gjykata.

13. Në nenin 5 të ligjit nr.9381, datë 28.04.2005 “Për Kompensimin e Burgimit të Padrejtë”, është parashikuar se:

1. Kompensimi për burgim të padrejtë caktohet nga gjykata, duke mbajtur parasysh:

a) të ardhurat nga paga për të punësuarit në sektorin publik ose në sektorin privat, deri një muaj para burgimit;

b) fitimin e realizuar nga veprimtaritë tregtare dhe fitimprurëse gjatë tri viteve të fundit para burgimit;

c) pensionet e përfituara para ose gjatë paraburgimit;

ç) pagën minimale në shkallë vendi për ata që kanë qenë pa punë, të paktën një muaj para datës së burgimit;

d) rrethana të tjera, të lidhura me gjendjen ekonomike e familjare të të burgosurit;

dh) të ardhurat nga puna në burg.

2. Kompensimi caktohet deri në 2.000 (dy mijë) lekë për një ditë burgim dhe 3.000 (tre mijë)lekë për një ditë paraburgim.
IV. Arsyetimi i Kolegjit Administrativ dhe zgjidhja e çështjes:
14. Kolegji Administrativ i Gjykatës së Lartë vlerëson se rekurset e paraqitura nga pala e paditur Dega e Thesarit Tropojë dhe personi i tretë Prokuroria e Apelit Shkodër përmbajnë shkaqe ligjore nga ato të parashikuara në nenin 58 të ligjit nr.49/2012 “Për Organizimin dhe Funksionimin e Gjykatave Administrative dhe Gjykimin e Mosmarrëveshjeve Administrative”, të cilat e bëjnë të cënueshëm vendimin e Gjykatës së Apelit Shkodër.

15. Paditësi Shpëtim Gjyriqi ka kërkuar me anë të padisë objekt shqyrtimi, detyrimin e palës së paditur për ti kompensuar dëmin e shkaktuar si pasojë e burgimit të padrejtë. Kërkimet e tij, paditësi i ka mbështetur në nenet 268 dhe 269 të K.Pr.Penale, si dhe në ligjin nr.9381, datë 28.04.2005 “Për Kompensimin e Burgimit të Padrejtë”.

16. Kolegji Administrativ i Gjykatës se Lartë çmon se paditësi legjitimohet në kërkimin e tij për kompensimin e burgimit që ai ka vuajtur padrejtësisht. Kjo e drejtë e tij sanksionohet nga neni 44 i Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë, i cili shprehimisht thotë: Kushdo ka të drejtë të rehabilitohet dhe/ose të zhdëmtohet në përputhje me ligjin, në rast se është dëmtuar për shkak të një akti, veprimi ose mosveprimi të paligjshëm të organeve shtetërore, si dhe neni 9 i K.Pr.Penale, i cili parashikon se: personave që procedohen në kundërshtim me ligjin ose dënohen pa të drejtë u kthehen të drejtat dhe shpërblehen për dëmin e pësuar...

17. E drejta e kompensimit për burgim të padrejtë gjen rregullim të posaçëm në ligjin nr.9381, datë 28.04.2005 “Për Kompensimin e Burgimit të Padrejtë”. Ky ligj ka për objekt të tij pikërisht rregullimin e rasteve të përfitimit dhe të kompensimit për burgim të padrejtë, përfshirë edhe masën e mënyrën e llogaritjes së tij, si dhe procedurat për kërkimin, pagesën dhe kompensimin për burgim të padrejtë.

18. Masa e kompensimit për burgim të padrejtë gjen rregullim në nenin 5 të ligjit nr.9381, datë 28.04.2005 në të cilin jepen kriteret që duhen mbajtur parasysh për këtë lloj dëmshpërblimi. Gjykatat më të ulëta kanë përcaktuar masën e kompensimit për burgim të padrejtë që i takon paditësit vetëm duke iu referuar pikës 2 të nenit 5 të ligjit nr.9381, datë 28.04.2005, ku shprehimisht thuhet: Kompensimi caktohet deri në 2.000 lekë për një ditë burgim dhe 3.000 lekë për një ditë paraburgim, pa iu referuar pikës 1 të njëjtin nen ku parashikohet shprehimisht që: Kompensimi për burgim të padrejtë caktohet nga gjykata, duke mbajtur parasysh: a) të ardhurat nga paga për të punësuarit në sektorin publik ose në sektorin privat, deri një muaj para burgimit; b) fitimin e realizuar nga veprimtaritë tregtare dhe fitimprurëse gjatë tri viteve të fundit paraburgimit; c) pensionet e përfituara para ose gjatë paraburgimit; ç) pagën minimale në shkallë vendi për ata që kanë qenë pa punë, të paktën një muaj para datës së burgimit; d) rrethana të tjera, të lidhura me gjendjen ekonomike e familjare të burgosurit; dh) të ardhurat nga puna në burg.....

19. Në analizë të sa më sipër, zgjidhja që gjykatat i kanë dhënë mosmarrëveshjes objekt shqyrtimi gjyqësor është në kundërshtim me ligjin nr.9381, datë 28.04.2005. Kolegji Administrativ i Gjykatës se Lartë vlerëson se në rastin konkret, gjykatat më të ulta duhet të merrnin në analizë dhe konsideratë gjithë përmbajtjen dhe parashikimet që ligjvënësi ka bërë në nenin 5 të ligjit nr.9381, datë 28.04.2005, dhe jo vetëm një parashikim siç është ai i maksimumit të shpërblimit parashikuar nga pika 2 e të njëjtës dispozitë. Nëse do të ishte e mjaftueshme kjo, ligjvënësi nuk kishte pse të parashikonte dhe të përcaktonte në mënyrë eksplicite disa kritere (siç janë ato në nenin 5/1), të cilat janë komulative, të domosdoshme dhe që shërbejnë për përcaktimin e dëmshpërblimit.