Noorganik va analitik kimyo

Xlorli suv va boshqa oksidlovchilar bilan reaksiyasi. Xlorli suv, KMnO₄, KBrO₃ va boshqa oksidlovchilar kislotali muhitda bromid ionlarini erkin xoldagi bromgacha oksidlaydi:
2Br^- + Cl₂ = Br₂ + 2Cl^-
5Br^- + BrO₃^- + 6H⁺ = 3Br₂ + 3H₂O
Erkin xoldagi brom suvli eritmada xloroform yoki benzol ishtirokida yaxshi ekstraksiyalanadi va organik qatlamni sariq-qo‘ng‘ir rangga bo‘yaydi. Reaksiyani bajarishda S^2-, SO₃^2-, S₂O₃^2- ionlari xalaqit beradi.

J^- YODID IONINING ANALITIK REAKSIYALARI

Kumush nitrat bilan reaksiyasi. Kumush nitrat kaliy yod bilan AgJ sariq cho‘kmasini hosil qiladi. Bu cho‘kma nitrat kislota va ammiakda erimaydi, lekin Na₂S₂O₃ eritmasida yaxshi eriydi: J^- + Ag⁺ = AgJ ↓
Reaksiyani bajarish:
Probirkaga 2-3 tomchi kaliy yod eritmasidan solib, ustiga 2-3 tomchi kumush nitrat eritmasi tomiziladi. Cho‘kma hosil bo‘lishi kuzatiladi. Cho‘kmani eruvchanligini Na₂S₂O₃ eritmasida tekshiriladi.
Xlorli suv va boshqa oksidlovchilar bilan reaksiyasi: Xlorli suv, MnO₄^-, Fe³⁺, NO₂^——ionlari kislotali muhitda yodid ionlarini erkin xoldagi iodgacha oksidlaydi:
2J^- + Cl₂ = J₂ + 2Cl^-
2J^- + 2Fe³⁺ = J₂ + 2Fe²⁺
Erkin xoldagi yod xloroform yoki benzolda yaxshi ekstraksiyalanadi va organik erituvchini binafsha rangga bo‘yaydi. Ortiqcha qo‘shilgan xlorli suv erkin yodni iodat kislotasigacha oksidlaydi:
J₂ + 5Cl₂ + 6H₂O = 2HJO₃ + 10HCl
Reaksiyani bajarish:
Probirkaga 2-3 tomchi kaliy yod eritmasi solib, ustiga tomchilatib xlorli suv qo‘shiladi. Erkin xoldagi yodni ajralishi kuzatiladi. Xloroform qo‘shib chayqatiladi va organik qavatda rangning o‘zgarishi kuzatiladi. Keyin esa ortiqcha xlorli suv qo‘shiladi va organik qavatda rangining yo‘qolishi kuzatiladi. Buni qanday izoxlash mumkin?