Noorganik va analitik kimyo

Kurs ishining maqsadi va vazifalari. Tabiiy resurslardan oqilona foydalanish, xom ashyo tarkibini sifat va miqdor analiz qilishda asosan xo`l usulardan keng fodalaniladi. Shuning uchun II guruh anionlarini sifat va miqdor analizini o`rganish.
Kurs ishining ilmiyligi. Kurs ishining ilmiyligi shundaki, hozirgacha olingan adabiyot ma’lumotlariga ko’ra II guruh anionlarini sifat va miqdor analiz usullarini solishtirish va taqqoslab qulay va samarali metodlarini tanlash.

1. Anionlarning umumiy tavsifi

Anionlar kumush, bariy, kalsiy, stronsiy, rux, simob va boshqa kationlar bilan qiyin eriydigan cho‘kmalar hosil qilishi, oksidlanish-qaytarilishi, kompleks hosil qilishi, anion hosil qilgan kislotalarni uchuvchanligi kabi xossalari bo‘yicha tasniflanadi.
Har bir tasniflanishda 2 dan 6 gacha guruhlar bor. 1 va 2 jadvallarda anionlarni 1) qiyin eriydigan cho‘kma hosil qilish xossasi bo‘yicha tasnifi (3 ta guruh) va 2) oksidlanish-qaytarilish xossasi bo‘yicha tasnifi (3 ta guruh) berilgan.
Anionlarni cho‘kma hosil qilish xossalari bo‘yicha tasniflanganda 3 guruhga bo‘linadi. I va II guruhni guruh reagenti BaCl₂ va AgNO₃, III guruhning guruh reagenti yo‘q.

1. 
   jadval
   

Anionlarning cho‘kma hosil qilishi bo‘yicha tasnifi

Analitik guruh	Guruh tavsifi	Guruh reagenti	Anionlar
1 guruh	Bariy tuzlari bilan suvda erimaydigan cho‘kmalarni hosil qiladi	Bariy xlorid neytral yoki kuchsiz ishqoriy sharoitda qo‘shiladi	Sulfat ioni SO4^2 Sulfit ioni SO ^2- 3 Tiosulfat ioni S2O3^2- Xromat ioni CrO ^2- 4 Karbonat ioni CO ^2- 3 Borat ioni Br4O7^2-, (BO2^-) Oksalat ioni S2O ^2- 4 Fosfat ioni PO4^3-
2 guruh	Kumush tuzlari bilan suvda va nitrat kislotada erimaydigan cho‘kmalar hosil qiladi	Kumush nitrat eritmasi 2 n nitrat kislota ishtirokida	Xlorid ioni Cl^- Yodid ioni J^- Bromid *Br^- Rodonid ioni SCN^- Sulfid ioni **S^2-
3 guruh	Bariy va kumush tuzlari bilan cho‘kma hosil qilmaydi	yo‘q	Nitrit ioni NO2^- Nitrationi NO3^- Atsetat ioni CH3COO^-

* - kumush bromidi suyultirilgan HNO₃da oson eriydi

** - kumush sulfidi isitilganda HNO₃ da eriydi
Oksidlanish-qaytarilish xususiyatiga qarab anionlar 3 guruhga bo‘linadi va u quyidagi jadvalda keltirilgan:

2. 
   jadval
   

Anionlarning oksidlanish-qaytarilish xossalari bo‘yicha tasnifi

Anali- tik guruh	Guruh reagent	Anionlar	Guruhning tavsifi
I	H2SO4 ishtirokida KJ eritmasi yoki konsentrik H2SO4 ishtirokida difenilamin eritmasi	Oksidlovchi anionlar BrO3^-, NO2^-, *NO3^-,	Oksidlovchi anionlar kislotali sharoitda yodid ionlarini yodgacha oksidlab, difenilaminni ko‘k rangga bo‘yaydi
II	H2SO4 ishtirokida 0,01n KMnO4 eritmasi ishlatiladi	Qaytaruvchi anionlar S^2-, SO3^2-, S2O3^2-, NO2^-, **C2O ^2-, Cl^-, Br^-, 4 J^-, CN^-, SCN^-	Qaytaruvchi anionlar kislotali sharoitda permanganat ionini qaytaradi, rangsiz eritma hosil bo‘ladi
	KJ dagi J2	S^2-, SO3^2-, S2O3^2-
III	Guruh reagenti yo‘q	Indiferent anionlar SO ^2-, CO ^2-, PO ^3-, 4 3 4 B4O7^2-, (BO2^-), CH3COO^-	Indiferrent anionlar KJ va KMnO4 larga nisbatan oksidlovchilik va qaytaruvchilik xossa- larini namoyon etmaydi

* - NO₃- - kuchsiz kislotali sharoitda KJ bilan ta’sirlashmaydi Cl^- – juda sekin ta’sirlashadi
** - C₂O₄^2- - KMnO₄ ni kislotali sharoitda isiganda rangsizlantiradi

2. II GURUH ANIONLARINING ANALITIK REAKSIYALARI (Cl^-, Br^-, J^-, CNS^-, S^-2)

Guruh reagenti AgNO₃ bo‘lib, suvda va suyultirilgan nitrat kislotada erimaydigan oq cho‘kmalarni hosil qiladi.

Cl^- XLORID IONINING ANALITIK REAKSIYALARI