Nizomiy nomli toshkent davlat pedagogika universiteti

Dasturning mazmuni quyidagi tamoyillarga tayanadi:

• 
  maktabgacha ta’limning davlat va jamiyat talablariga mosligi;
  
• 
  maktabgacha ta’limning demokratikligi;
  
• 
  bola shaxsiga yo‘naltirilganligi;
  
• 
  bolani sog‘lomlashtirishga qaratilganligi;
  
• 
  bolaning qobiliyati, ehtiyoji, imkoniyatiga mosligi;
  
• 
  maktabgacha ta’limda o‘yin faoliyatining etakchiligi;
  
• 
  maktabgacha ta’limning insonparvarligi;
  
• 
  maktabgacha ta’limning ijtimoiy turmush bilan mosligi;
  

maktabgacha ta’limning oila va boshlang‘ich ta’lim bilan uzviyligi.

Dastur quydagi tamoillarga tayanadi:

• 
  maktabgacha ta’limning davlat va jamiyat talablariga mosligi;
  
• 
  maktabgacha ta’limning demokratikligi;
  
• 
  bola shaxsiga yo‘naltirilganligi;
  
• 
  bolalarni sog‘lomlashtirishga qaratilganligi;
  
• 
  bolalarning qobiliyati, ehtiyoji, imkoniyatiga mosligi;
  
• 
  maktabgacha ta’limda o‘yin faoliyatining yetakchiligi;
  
• 
  maktabgacha ta’limning insonparvarligi;
  
• 
  maktabgacha ta’limning ijtimoiy turmush bilan mosligi;
  
• 
  maktabgacha ta’limning oila va boshlang‘ich ta’lim bilan uzviyligi.
  

Dastur asosida bolalarda quydagi shaxsiy sifatlar:

• 
  ijodkorlik, tasavvur, zukkolik;
  
• 
  mustaqil fikrlash layoqatiga ega bo‘lish;
  
• 
  muammolarni aniqlash va ularni hal etish yo‘llarini topish;
  
• 
  jamiyat, mamlakatlar, atrof-muhit muammolariga befarq qaramaslik – shakllantirilishi lozim.
  

Dastur quyidagi omillarga asoslanadi:

• 
  davlat va jamiyat boshqaruvini erkinlashtirish va uning barkamol shaxsga bo‘lgan munosabatning kuchayganligi;
  
• 
  erkin fuqaro ma’naviyatining shakllanishi;
  
• 
  milliy urf-odatlar va tarixiy xotira, o‘zlikni anglash tuyg‘usi rivojlanayotganligi;
  
• 
  milliy va umuminsoniy qadriyatlarga hurmat-ehtirom tuyg‘usini shakllanayotganligi
  

Mazkur dasturda maktabgacha yoshdagi davr quydagi bosqichlardan tashkil topadi:

• 
  go‘daklik (1 yoshgacha), bu o‘z navbatida tug‘ilgandan 0-6 oylikkacha va 6-12 oy bo‘lgan yosh davrlaridan iborat
  
• 
  ilk yosh davri ikki bosqichda amalga oshiriladi: 1-2 yosh va 2-3 yosh davrlari;
  
• 
  kichik yosh (3-4 yosh);
  
• 
  o‘rta yosh (4-5 yosh);
  
• 
  katta yosh (5-6 yosh);
  
• 
  maktabga tayyorlov davri (6-7 yosh).
  

Bolalarni rivojlantirish va maktabga tayyorlashning quydagi yo‘nalishlari metodologik asos bo‘lib hisoblanadi, bular:

• 
  bolalarni jismoniy rivojlantirish, o‘z-o‘ziga xizmat va gigiena;
  
• 
  bolalarni ijtimoiy-hissiy rivojlantirish;
  
• 
  bolalarning nutqi, o‘qish va savodga tayyorgarligi;
  
• 
  bolalarning bilish jarayoni, atrof-olam to‘g‘risidagi tasavvurga ega bo‘lishi va uni anglash kabi ta’lim tarbiyaviy vazifalar kiritilgan;
  

1. 
   Dasturning bolalarni jismoniy rivojlantirish, o‘z-o‘ziga xizmat va gigiena yo‘nalishi bo‘lishi;
   

• 
  Bolarning rivojlanish hususiyatlari yosh davrlar bo‘yicha
  

(tug‘ilgandan-7 yoshgacha); yoritilib, har yosh davrga ta’rif beriladi, bolalarni jismoniy rivojlantirishning asosiy shartlari yoritilgan.

Jismoniy rivojlanish jarayoniquydagi bosqichlarga bo‘linadi;

1. 
   Yirik motorikani rivojlantirish
   
2. 
   Mayda motorikani rivojlantirish
   
3. 
   Sensomotorikani rivojlantirish
   

Yirik motorikani rivojlantirishga – asosiy harakatlarni mashq

qildirish, yurish-yugurish, tashlash-ilb olish va irg‘itish, emaklash va emaklab yurish, tirmashib chiqish, muvozanat saqlash, dumalatish, sakrash umumrivojlantiruvchi mashqlardan – qo‘llar va yelka kamari, oyoqlar, gavda uchun, saflanish va katta saflanish, suzish, velosipedda uchish, o‘z tana a’zolarini boshqarishga o‘rganadi.

Mayda motorikani rivojlantirish – bunda bola biron-bir faoliyatni

yanada aniqroq bajarish (ushlash, ochish, yonish, qirqish, bo‘lish) uchun o‘z qo‘llari va barmoqlarini ishlatish va ulardan foydalanish malakasiga ega bo‘ladi.

Sensomotorikani rivojlantirish – uncha katta bo‘lmagan tekislikda

koptokni dumalatish, uni oldingga, yuqoriga irg‘itish, o‘z xatti-harakatlarini boshqarish uchun sezgi organlaridan (ko‘rish, eshitish, qo‘l bilan xis etish, xid bilish) foydalaniladi.

Shuningdek chiniqtirish va sog‘lomlashtirish

• 
  Ertalabki gigienik badan tarbiya mashqlari
  
• 
  Chiniqtirish tadbirlari
  
• 
  Ochiq xavodagi sport o‘yinlari
  
• 
  Sakrab o‘ynaladigan, irg‘itib ilib olish, osqichdan o‘tish va tirmashib chiqish, ermak, o‘zbek xalq harakatli o‘yinlari kiritilgan.
  

Gigiena: shaxsiy gigiena, uxlash, ovqatlanish gigienalarga bo‘linadi.

Madaniy-gigienik ko‘nikmalarni egallash va o‘ziga-o‘zi xizmat qilish qoida va talablari,