|
O'ZBEKISTONDA KOXLEAR IMPLANTATSIYANING RIVOJLANISHI
Maksumova O.A. – magistrant, TDPU, O’zbekiston.
Annatatsiya: Ushbu maqolada О‘zbekiston Respublikasida eshitishida nuqsoni bo'lgan
bolalar ta'lim-tarbiyasi alohida ahamiyatga ega ekanligi, ularning barkamol inson bо‘lib
shakllanishida koxlear implantatsiyaning ahamiyati va rivojlanishi yoritilgan.
Tayanch so‘zlar: koxlear implant, “Cochlear” kompaniyasi, reabilitatsiya.
Аннотация : В данной статье подчеркивается важность воспитания детей с
нарушениями слуха в Республике Узбекистан, важность и развитие кохлеарной имплантации
в их становлении как всесторонне развитого, зрелого человека.
Ключевые слова: кохлеарный имплант, кохлеарная компания, реабилитация.
ЗАМОНАВИЙ УЗЛУКСИЗ ТАЪЛИМ СИФАТИНИ ОШИРИШ: ИННОВАЦИЯ ВА ИСТИҚБОЛЛАР
85
ХАЛҚАРО МИҚЁСИДАГИ ИЛМИЙ-АМАЛИЙ КОНФЕРЕНЦИЯ МАТЕРИАЛЛАРИ
Annatation: The country emphasizes the integrity of the upbringing of children with
disabilities in the Republic of Uzbekistan, the integrity and development of coxlear implantation in
the formation as a developing, mature person.
Keywords: cochlear implant, Cochlear company, rehabilitation.
Jamiyat taraqqiyotida, yurt, millat taqdirida o‘sib kelayotgan yosh avlodning jismoniy va
ma’naviy barkamolligi, intellektual salohiyati muhim o‘rin tutadi. Zero, davlatimiz rahbari Shavkat
Mirziyoyev ta’kidlaganidek, “Dunyo shiddat bilan o‘zgarib, barqarorlik va xalqlarning mustahkam
rivojlanishiga raxna soladigan turli yangi tahdid va xavflar paydo bo‘layotgan bugungi kunda
ma’naviyat va ma’rifatga, axloqiy tarbiya, yoshlarning bilim olish, kamolga yetishga intilishiga
e’tibor qaratish har qach ongidan ham muhimdir”. Prezidentimiz rahbarligida 2019-yil 19-martda
“Yoshlar bilan ishlashni samarali tashkil etishda madaniyat, san’at, sport, axborot texnologiyalari,
kitob o‘qishga qiziqishini oshirish bo‘yicha 5 ta muhim tashabbusni amalga oshirish to‘g‘risida”
o‘tkazilgan videoselektor yig‘ilishida yoshlarni rivojlantirishga qaratilgan masalalar muhokama
qilindi. Alohida yordamga muhtoj bolalar bilan ishlash jarayonida korreksion ishlarning ahamiyati
katta. Bu ishlar qanchalik sifatli amalga oshirilsa, bolaning hayotda o'z o'rnini egallashi shunchalik
oson bo'ladi. Mamlakatimiz mustaqillikka erishgan dastlabki kunlardanoq milliy va umuminsoniy
qadriyatlar ruhida tarbiyalangan, jamiyat taraqqiyotiga o'z hissasini qo'shishga qodir, jismoniy va
ma'naviy yetuk avlodni kamolga yetkazishga alohida e'tibor qaratilmoqda.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017-yil 1-avgustdagi F-5006-son farmoyishi va
2017-yil 1-dekabrdagi PF-5270-sonli farmoni bilan tashkil etilgan Nogironligi bo‘lgan shaxslarni
davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlash tizimini tubdan takomillashtirishga qaratilgan takliflarni
tayyorlash bo‘yicha komissiya tomonidan nogironlikni barvaqt aniqlash va oldini olish, nogironligi
bo‘lgan shaxslarga tibbiy-ijtimoiy yordam ko‘rsatish, ularni kasbga o‘qitish va ishga joylashtirish
sohasidagi ishlarning ahvoli kompleks va chuqur o‘rganildi.
Jumladan, eshitishida nuqsoni bo'lgan bolalar ta'lim-tarbiyasi va ularning korreksiya va
reabilitatsiyasi ham bugungi kunda mamalakatinizda alohida ahamiyatga ega bo'lib kelmoqda.
Buning yorqin ifodasi sifatida Respublikamiz Prezidenti Sh. Mirziyoyev Konstitutsiyamizning 24
yilligiga bag'ishlangan o'z nutqlarida "Respublika ixtisoslashtirilgan pediatriya ilmiy-amaliy
tibbiyot markazida eshitish bo'yicha nuqsoni bo'lgan 350 nafardan ortiq bolalarda koxlear
implantatsiya operatsiyalari amalga oshirildi. Bugungi kunda bu ko'rsatkich yana ham ortgani hech
kimga sir emas.
2018-yil O'zbekiston respublikasi Sog'liqni saqlash vazirligi vaziri o'rinbosari Elmira
Bositxonova boshchiligida mutaxassislar bilan o'zaro kelishib, eshitishida nuqsoni bo'lgan bolalarni
koxlear implantat moslamasi bilan ta'minlash, mutaxassis shifokorlar faoliyatini takomillashtirish
va tug'ma eshitish zaifligi aniqlangan bolalarga koxlaear implant moslamasi o'rnatish uchun 29 mlrd
so'm yoki 3,3 mln AQSH dollari ajratilganligi e'tirof etilgan.
Ma'lumki, zamonaviy ta'lim tizimida so'ngi vaqtlarda inklyuziv ta'lim g'oyasi, respublikamiz
sharoitida uni joriy qilish masalalari tez-tez murojat qilinayotgan mavzulardan biri bo'lib qolmoqda.
Ko'plab izlanishlar natijasi shuni ko'rsatadiki, koxlear implantatsiya yordamida eshitishni qayta
tiklash ularni umumta'lim muassasalariga, jamiyatga uyg'unlashtirishda katta ahamiyat kasb etadi.
Ushbu amaliyot Respublikamiz ixtisoslashtirilgan Pediatriya ilmiy-amaliy tibbiyot
markazida ham bugungi kunda muvaffaqiyatli amalga oshirilib kelinmoqda. O'zbekistonda 2014-
yilga qadar bu amaliyot o'tkazilmas edi. Koxlear implantatsiya amaliyotini amalga oshirish uchun
chet elga borish esa katta mablag' va qiyinchilik talab etar edi. Bundan tashqari amaliyot o'tkazilgan
taqdirda ham operatsiyadan keyingi reabilitatsiya ishlari o'tkazilmaganligi sababli yaxshi natijaga
erishilmas edi. Ammo Respublika Sog'liqni saqlash vazirligi xodimlarining sa’y-harakatlari
natijasida 2014-yildan boshlab bu amaliyot O'zbekistonda ham o'tkazila boshlandi va 2014-2016-
yillar oralig'ida 300 nafar bolaga koxlear implant moslamasi o'rnatildi. Respublika
ixtisoslashtirilgan pediatriya ilmiy-amaliy tibbiyot markazi direktori D. Ahmedova ma'lumotlariga
Do'stlaringiz bilan baham: |
