Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti

jamiyatga  munosabati  bilan  uyg’unlik  hosil  qilardi
. 
Badiiy  ijod  mazmunidagi  mana  shu 
teranlikka  erishish  yo’li  “majoz  tariqi”  deb  nom  oldi.  Milliy  ma’naviyatimiz  takomilidagi 
ushbu  eng  yuksak  bosqichni  alohida  inson  ma’naviy  kamoloti  jarayoniga  tatbiq  etsak,  uni  biz 
bugungi tilda “mehr ma’rifati” deb ataganimiz ma’qul. 
“Majoz  tariqi”  bosqichi  islom  mintaqa  ma’naviyati  takomilining  eng  oliy  pog’onasi 
bo’lib,  Tavhid  ta’limotining  eng  mukammal  talqini  deb,  qarash  mumkin.  “Haqiqat  asrori“, 
ya’ni Tavhid mazmunini “majoz”, ya’ni ushbu zohir bo’lib turgan olamdan qidirish, Haq asrorini 
anglab etish uchun xolis niyat, pok ko’ngil bilan “majoz”ni, “foniy”, o’tkinchi dunyo, “surat” ni 
tadqiq  etish,  tushunib  etish  orqali  Haqiqatni,  “ma’noni”  anglashga  urinish,  birinchi  navbatda, 
inson  qalbiga  quloq  tutish,  samimiy  va  beg’araz  mehr  bilan  o’zgalar  qalbiga  yo’l  topish, 
Insonlarni,  tabiatni  tushunish  orqali  Haq  asrorini,  Tavhid  mohiyatini  idrok  etish  -  “Majoz 
tariqi”ning buyuk ajdodlarimiz Xusrav Dehlaviy va Bahovaddin Naqshband, Hofiz Sheroziy va 
Lutfiylardan  meros  bo’lib,  Alisher  Navoiy  ijodida  o’zining  eng  mukammal  ifodasini  topgan 
o’ziga  xos  dunyoqarash,  tafakkur  tarzining  mohiyati,  asl  o’zagidir.  Bu  bosqich  yagona  islom 
mintaqa  ma’naviyati  takomilining  qonuniy  yakuni  bo’lib,  turkiy  tilda,  o’zbek  mumtoz 
adabiyotining  bobokoloni  ijodida  avj  nuqtaga  erishdi.  Bu  dunyoqarashni  butun  ichki 
murakkabligi,  ko’lami  va  teranligi  bilan  o’sha  davr  sharoitida  faqat  badiiy  adabiyotda,  badiiy 
timsollar  tili  bilangina  ifodalash  mumkin  edi.  Zero,  “majoz”  tushunchasi  o’zi  badiiy  adabiyot 
tilining asosiy xususiyatiga oiddir.