Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti shahrisabz filiali

Savol:
Ushbu fikr qay darajada o‘rinli deb o‘ylaysiz? Bu borada sizning 
fikringiz? 
 
«Al-Adab al-mufrad»ning 1-24 boblari ota-onaga xizmat qilish, ularning hurmatini 
joyiga qo‘yish, ayniqsa, qarigan chog‘ida ularni e’zozlab parvarish qilish, diliga ozor 
bermaslik, ularning haqqini ado etish masalalariga bag‘ishlangan. Ba’zi misollar 
keltiramiz. 
Muslim ibn Xayyila (raziyallohu anhu) aytdilar-ki, rasulullohdan «Ey rasululloh, 
men yaxshiligimni kimga qilsam bo‘ladi?» — deb so‘radim. «Onangga» — dedilar. 
«Men shu savolni uch marta qaytarsam ham rasululloh «Onangga» deyaverdilar. 
To‘rtinchi marta so‘raganimda: «Otangga va yaqin bo‘lgan qarindoshlaringga» dedilar. 
Savol:
 
Nima uchun avvalo uch marta onangga, keyin otangga 
yaxshilik qil deyilgan? 
5- keys-stadi 

---

229 
Inson Ollohning xalifasi sifatida bilim egasi, yorug‘ dunyoning barcha bilimlariga 
uning idroki yetadi. Faqat kibrga berilib ketmasa, o‘zini hammadan ortiq qo‘ya 
boshlamasa bas. Parvardigor bizni inson qilib yaratgan ekan, aql-xush, ilmu-amal bergan 
ekan, demak, biz inson sifatida tafakkur qilib, dunyoviy ilmlarni - dunyoni o‘rganib, 
dunyo orqali Ollohning zotini, ilmlarini kashf etib yashashimiz kerak. Din - ruhiyatimiz 
tarbiyachisi, ilm-dunyoni va oxiratni bilish quroli, inson unisini ham, bunisini ham 
egallamog‘i kerak. Bizning bobolarimizning yo‘li ana shunday bo‘lgan. Bir misol 
keltiramiz. Rivoyat qilishlaricha, Abu Ali Ibn Sino bilan mashhur shayx Abusaid 
Abulxayr uchrashibdilar. Ular bir kecha bir-birlariga hech narsa demay «suhbatlashib» 
chiqibdilar. Ertalab Shayxning shogirdlari undan Ibn Sino haqida nima deysiz, deb 
so‘raganlarida, Abusaid Abulxayr: «Men nimaiki vajd (intuitsiya) bilan bilgan bo‘lsam, u 
aql bilan bilib olgan», debdi. Ibn Sino esa o‘z shogirdlariga: «Men nimaiki aql bilan 
bilgan bo‘lsam, u ko‘ngli bilan idrok etadi», deb aytgan ekan. Ko‘rinadiki, Ibn Sino 
dunyoviy ilmlar olimi, Abusaid Abulxayr esa - tasavvuf shayxi, ilohiyot olimi. Ammo 
ular bir-birini tushungan va har ikki ilm ham kerakligini anglaganlar.