Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti pedagogika fakulteti

11-mavzu. RIVOJLANIShIDA NUQSONI BO’LGAN BOLALAR NUTQ KAMChILIKLARI DIAGNOSTIKASI



REJA:

1. Rivojlanishida nuqsoni bo’lgan bolalar nutq kamchiliklari diagnostikasi

2. Bolalarni normal ijtimoiy - emotsional rivojlanishining bosqichlari

3. Rivojlanishida nuqsoni bo’lgan bolalar uchun diagnostik va korreksion metodikalar

Tayanch iboralar: Ontogonez, anamnez, katamnez, diagnostika, kommunikativ faoliyat, rivojlanishida nuqsoni mavjud bolalar, integrativ yondashuv,endogen, ekzogen, sensorika, motorika.

Ontogonez jarayonda hulq va kommunikativ (muloqot) faoliyatining shakllanishi о‘zaro bog‘liqdir.Rivojlanishida nuqsoni mavjud bolalar (RNBB) ga integrativ yondashuvda talablarni hisoobga olgan holda nuqson tarkibini kompleks baholash zarur. Bu jarayon rivojlanishda nuqsoni mavjud bolaning rо‘xiyatini buzilgan va saqlangan komponentlarini, intellektual-bilimi buzilishlarini о‘zaro aloqadorligi, shaxs va kommunikativ faol-iyat emotsional-iroda doirasining xususiyatlarini hisobga olishni kо‘zda tutadi.

Nutqiy va (nutqiy) kommunikativ faoliyatni shakllanishi о‘zaro chambarchas bog‘liqdir. Xususan hayotining birinchi yilida atrofdagilarga tanlab murojaat qilish,kattalar bilan muloqatga kirishish,sо‘zli buyruqlarga bо‘sunish,yaqin odamlar bilan muloqatda xursandchilik xislari namoyon bо‘la boshlaydi.

Psixik va kommunikativ (muloqot) faoliyatni shakllanishida bolani oila a’zolari,onasi bilan emotsional-ijobiy muloqoti xarakteri muhim ahamiyat kasb etadi.Ilk yoshda bolalarning emotsional bog‘langanligi 22 haftaligida 1 yoshgacha bqlgan davrida intensiv rivojlanadi.Bolalarni normal ijtimoiy - emotsional rivojlanishining 3 bosqichi tasniflanadi.