Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti hayot faoliyati xavfsizl

5-mavzu. Insonni ish faoliyatida kelib chiqadigan xavflardan himoya
qilish. 
ish faoliyatini yuritish uchun optimal sharoitlarning yaratib berilishi
Mehnat sharoiti - inehnat jarayonida insonning sogMigi va ish faoliyatiga ta'sir 
krsatadigan ishlab chiqarish muhiti va mehnat jaiayoni yig’indisidir.
Mehnat sharoitlari 4 ta sinf byicha baholanadi:
1-sinf - optimal mehnat sharoitlari - ular ishlab chiqarishni oshiradi va diqqat -
e'tiborni kam talab qiladi.
2-sinf - mumkin blgan mehnat sharoitlari - bu muhit va mehnat jarayonining 
omillaxi ish joyidagi gigienik me'yorlami buzmaydi. Bu sharoitlar inson salomatligi 
va uning zurriyotiga xavf solmaydi.
3-sinf - zararli mehnat. sharoitlari - bunda ishlab chiqarish omillari gigienik 
normadan oshadi va inson sogMigi , uning zurriyotiga zarar ko’rsatadi. Ular 4 darajali 
boMadi:
3.1 - organizmda tiklanadigan funktsional zgarishlar bo’ladi;
3.2 - organizmda jiddiy funktsional o’zgarishlar, kasalliklar keltirib chiqaradi.
3.3 -kasb kasalliklariga olib keladi va surunkali kasalliklaming o’sishiga olib keladi;
3.4 - yaqqol boMgan professional kasalliklaming rivojlanishiga va ish qobiliyatini 
vaqtinehalik yqotishga olib keladi;
4- sinf - (ekstremal) shikastlanishga olib keladigan mehnat sharoitlari. Ish vaqtida 
havotga xavf soladigan va o’tkir professional kasalliklarga olib keladigan mehnat 
sharoitlari.
Mehnat sharoitlari
Xavfsiz mehnat sharoitlari 
Mumkin blgan mehnat sharoitlari 
Zararli mehnat sharoitlari 
Ekstremai mehnat sharoitlari
Optim al niehnat sharoitlari
1- sinf
2 - sinf
3 - s.inf
4-sinf
24

---

- l-d a ra ja -3 ,1
- 2 -d a ra ja -3 .2
- 3~daraja-3.3
- 4- daraja- 3.4
Ish faoliyatidagi zararli va savfli omillar