Nitrat kislata ishlab chiqarishning

Ishlatilishi.
Nitrat kislotasi ahamiyati va ishlatish sohasining kengligi bo`yicha boshqa anorganik kislotalar orsida faqat sul'fat kislotadan keyingi ikkinchi o`rinda turadi. Juda ko`p sohalarda ishlatiladi. Dunyoda ishlab chiqariladigan nitrat kislotaning 75 %i azotli o`g`itlar ishlab chiqarishda, 15 %i portlovchi moddalar olishda, organik bo`yoqlar, 10%i boshqa narsalar: organik reaktivlar, nitrolaklar, plastmassalar, kinoplyonkalar, sun`iy tolalar va boshqa organik moddalar ishlab chiqarishda ishlatiladi. Yana u doрi-darmonlar olishda oksidlovchi sifatida, suratxonalarda, nitrozali usulda sul'fat kislota va boshqa ko`pginа mahsulotlar ishlab chiqarishda ishlatiladi.
Nitrat kislotaning ishlatilishi uning oksidlanish va nitrolash xossalariga asoslanadi.nitrat kislotadan dori darmonlar olishda , oksidlovchi sifatida,suratxonalarda,nitrozali usulda sulfat kislota va boshqa ko`pina maxsulotlar ishlab chiqarishda ham ishlatiladi.Ko`pgina organik moddalar shu jumladan odam va hayvon to`qimalari hsm nitrat kislota tasirida yemiriladi.,bazi birlari esa konsentrlangan nitrat kislota tasirida yonib ketishi mumkin.nitrat kislota va uning birikmalari o`ta zaharlidir.
Nitrat kislotaning tabiatd tarqalgan eng muhim biikmalari
NaNO3-chili selitrasi yoki natriyli selitra
Na2CO3+NO2=NaNO3+NaNO2+CO2
KNO3-Hind selitrasi. Yoki kaliyli selitra.
KCl+NaNO3=KNO3+NaCl
NH4NO3-Amiakli selitra.
NH3+HNO3=NH4NO3
Ammoniy nitrat issiqlik tasirida parchalanganda ham katta hajmda gazlar ajralib chiqadi.Shu sababli bu tuz ham ammonal nomli portlovchi aralashma tarkibiga kiradi.ammonal tarkibida 72% ammoniy nitrat,25% alumeniy nitrat kukuni,3 % ko`mir bo`ladi.
Ammoniy nitrat issiqlik tasirida parchalanganda ham katta hajmda gazlar ajralib chiqadi.Shu sababli bu tuz ham ammonal nomli portlovchi aralashma tarkibiga kiradi.ammonal tarkibida 72% ammoniy nitrat,25% alumeniy nitrat kukuni,3 % ko`mir bo`ladi.
Ca(NO3)2-Kalsiyli selitra
Bu azotli o`g`it sifatida ham ishlatiladi.Bu o`g`itga 5% ammoniy gidroksid qo`shish yo`li bilan uning sifatini ancha yaxshilash mumkin.

Tamom