Neft va gaz ishi asoslari

2.4-rasm. Gazni yig‘ish tizimlari.

a - to‘g‘ri chiziqli; b - nurli; с - xalqali; 1 – uzatuvchi quvur; 2 – kollektor quvuri; 3 – magistral gaz quvuri; KS-kompressor stansiyasi; G-gaz yig’ish punkti.

Gaz koni juda katta maydonni egallagan va quduqlar soni ko‘p bo‘lgan holatlarda yuqorida sanab o‘tilgan gazni yig‘ish tizimlari aralash holatda qo‘llanilishi mumkin, masalan to‘g‘ri chiziqli va nurli yoki xalqali va to‘g‘ri chiziqli. Barcha yig‘ish tizimlarida gaz yig‘ish kollektoriga nafaqat alohida quduqlar, balki quduqlar guruxi guruxiy yig‘uv qurilmalari orqali ulanishi mumkin. Guruxiy yig‘ish tizimining ustunligi shundaki, gaz yig‘uv kollektorlariga bir emas, bir gurux quduqlarni birlashtirish mumkinligi, gazni o‘lchash va nazorat qilish va gaz yig‘ish uchun kam 21 quvur sarflash imkonini beradi. Gaz yig‘ish tizimining asosiy elementi bo‘lib, shleyflar, yig‘uvchi kollektorlar, gaz yig‘uv va o‘lchov punktlari kiradi. Gaz yig‘ish tarmoqlarining elementlari barcha gaz yig‘ish tizimlari uchun umumiy hisoblanadi. Agar konda bir nechta qatlam va har xil bosimli quduqlar mavjud bo‘lsa, bunday holatlarda bir nechta gaz yig‘ish tarmog‘i orqali gazni alohida yig‘ish usulidan foydalaniladi.

Quduqdan chiqayotgan gaz yig‘ish tarmoqlari va kollektorlar orqali gaz yig‘ish punkti (GSP) va nazorat-taqsimlash punkti (KRP) ga yig‘iladi. Bu yerda gazning bosimini o‘zgartirish va nazorat qilish ishlari ham amalga oshiriladi. Bir qator gaz bosimi past hollarda gaz kompressor stansiyasiga uzatiladi, u yerda kerakli bosimgacha siqilib katta bosimli tizimga o‘tkaziladi. Ko‘p hollarda quvurlarni tejash va ortiqcha bosimlardan foydalanish uchun gaz ejektorlaridan foydalaniladi (2.5-rasm).

Gaz ejektori baland va past bosimli gazlar uchun mo‘ljallangan kameralardan, soplodan, aralashish kamerasidan va diffuzordan tashkil topgan.